Zo maak je de ultieme borrelplank met vis (uit blik!) voor de feestdagen
Viskenner Bart van Olphen – die je misschien wel kent van zijn samenwerking met Jamie Oliver en zijn bedrijf Fish Tales – is gek op vis uit blik. Hij eet het zelfs als ontbijt (!). Speciaal voor Culy stelde hij de ultieme borrelplank met vis (uit blik!) voor de feestdagen samen. Met zes makkelijke recepten die onweerstaanbaar zijn.
Bart: “Grote kans dat je nog niet aan vis uit blik hebt gedacht bij het samenstellen van je kerstmenu. Daar ga ik vandaag proberen verandering in aan te brengen. Geloof me, met blikvis kun je alle kanten op, zeker tijdens de kerstdagen!
Bart: “Wist je dat het begin twintigste eeuw al heel gangbaar was dat de kersttafel vol stond met luxe blikproducten als asperges, foie gras, truffel en, jawel, vis uit blik?”
Passie voor vis uit blik
Mijn grote interesse voor vis uit blik ontstond tijdens mijn vakanties in het zuiden van Europa. Prachtig vormgegeven blikjes met allerlei soorten vis ingelegd in heerlijke olie, met of zonder extra smaakmakers, worden daar als delicatesse aangeboden. Zo’n blikje wordt aan tafel opengetrokken en gegeten met een stuk lekker brood en een goed glas wijn.
Zelf ben ik verder met blikvis gaan experimenteren en heb er vanuit deze passie zelfs twee kookboeken over geschreven. Groot voordeel als je met blik de keuken in duikt: de vis is al voor je gekookt. Daarna kun je losgaan met groenten, kruiden, azijn of citroen (zuur houdt niet goed in blik, vandaar dat je dat zelf toevoegt) en bijvoorbeeld koolhydraten.
Je kunt vis uit blik gebruiken voor koude gerechten zoals salades, maar het gaat ook erg goed in warme recepten. Wist je dat het begin twintigste eeuw al heel gangbaar was dat de kersttafel vol stond met luxe blikproducten als asperges, foie gras, truffel en, jawel, vis uit blik? Tijdens de feestdagen draait alles om gezellig tafelen, gemak en samenzijn. Ik laat je graag zien hoe je jouw gasten kunt laten genieten met vis uit blik in de hoofdrol.
Bart: “Zelf ben ik het hele jaar door fan van vis uit blik. Voor bij de lunch, de borrel of ja, zelfs als ontbijt.”
Terugblik
Begin 19e eeuw werden er voor het eerst producten geconserveerd om het bederf van verse voedingsmiddelen tegen te gaan. Deze uitvinding kwam als antwoord op de vraag naar lang houdbare voeding voor de Franse troepen van Napoleon. Een eeuw later werden de blikken een commercieel succes om de bevolkingsgroei tijdens de industriële revolutie van eten te voorzien.
Sindsdien is het ‘conservenblikje’ een massaproduct geworden, met oneindig veel toepassingen, en niet meer weg te denken uit de wereld van eten.
Duurzaam consumeren
Vrijwel alle vis die in blik beland is in het wild gevangen. Veel van de wereldwijde visbestanden staan onder druk, dus is het belangrijk om een goede keuze te maken. Kies daarom altijd – makkelijk te vinden op de verpakking – voor een blikje met het blauwe MSC-keurmerk.
Voor tonijn ligt de keuze nog iets gevoeliger. Wist je dat meer dan 90% van de wereldwijde tonijn uit blik consumptie van niet duurzame afkomst is? Niet alleen vanuit mariene biologisch opzicht, maar ook omdat er beter gezorgd moet worden voor de vissers.
Haal je een blik tonijn in huis? Kies dan niet alleen voor MSC, maar ook dat de tonijn met een hengel is gevangen en Fair Trade is gecertificeerd. Fish Tales – het merk dat ik na mijn vele visreizen heb opgericht – biedt uitsluitend duurzaam gecertificeerde visconserven aan afkomstig van ‘s werelds meest verantwoorde visserijen.
Bart: “Ooit kreeg ik in Bretagne het advies om vooral mijn net aangekochte blikje sardines nog niet open te trekken. ‘Leg het blikje op een koele plek en draai ‘m elke paar maanden om. Dan wordt ie nog lekkerder’.”
Elk moment van het jaar
Het mooie van vis dat ingeblikt wordt, is dat de vis in de piek van het seizoen wordt gevangen. Als die dus het allerlekkerste is! Direct na de vangst wordt de vis gesteriliseerd waardoor de vis minimaal vijf jaar houdbaar is. Zo kun je elk moment en altijd genieten van de beste vis. Ooit kreeg ik in Bretagne het advies om vooral mijn net aangekochte blikje sardines nog niet open te trekken. ‘Leg het blikje op een koele plek en draai ‘m elke paar maanden om. Dan wordt ie nog lekkerder.’
De kwaliteit van blikvis kan in Nederland per merk enorm variëren. Door de enorme dwang van supermarkten om maar goedkope producten aan te bieden, is het niet eenvoudig om op het schap de juiste kwaliteit te vinden. Met Fish Tales hebben we daarentegen juist de keuze gemaakt om uitsluitend met de beste visserijen en ambachtelijke producenten te werken, om zo de kwaliteit die we gewend zijn in de Mediterrane landen nu ook hier in de grootgrutters beschikbaar te maken.
Even gezond als verse vis
Er bestaat een hardnekkig vooroordeel dat geblikte vis minder gezond zou zijn dan verse vis, maar geloof me, het is allebei even gezond. Vis wordt vrijwel direct na de vangst ingeblikt en daardoor blijven de voedingstoffen optimaal bewaard. Vette vis in blik zit dus net zo vol omega 3.
Sterker nog, één blik haring of sardientjes bevat genoeg vitamine D om aan je dagelijkse hoeveelheid te komen. Een lekkere boost voor je immuunsysteem voor de koude kerstdagen!
Blikvis met Kerst
Zelf ben ik het hele jaar door fan van vis uit blik. Voor bij de lunch, de borrel of ja, zelfs als ontbijt. Ik laat je graag zien dat je er ook tijdens de feestdagen in no time de lekkerste en mooiste gerechten mee op tafel kunt zetten. Ik wens je alvast hele fijne feestdagen en ik hoop je te inspireren met deze zes feestelijke recepten.”
Borrelplank met vis uit blik: 6 recepten
1. Crostini met gekonfijte tomaat en ansjovis
Verwarm de oven voor op 180 graden Celsius.
Verhit een scheut olijfolie in een koekenpan op middelhoog vuur. Snijd de kerstomaten doormidden en leg ze met het snijvlak naar beneden in de olie. Draai het vuur laag, voeg de knoflook en takjes tijm toe en laat de tomaten met een deksel op de pan in 10-12 min zacht en gaar worden. Breng op smaak met zout en peper en laat afkoelen.
Snijd het zuurdesembrood in plakken en halveer de plakken. Rooster het brood in de oven.
Beleg de plakken brood met de gekonfijte tomaten. Gooi de knoflook en takjes tijm weg. Verdeel de ansjovisfilets erover, bestrooi met basilicumblaadjes en besprenkel met olijfolie.
2. Pinxtos met geroosterde paprika en ansjovis
Verhit de grillpan en rooster de paprika met het vel naar beneden tot het vel zwartgeblakerd is.
Snijd het stokbrood in schuine plakken en rooster het brood in de oven. Wrijf de sneetjes in met de halve knoflooktenen.
Verwijder het vel van de paprika, snijd het vruchtvlees in dunne repen en verdeel over het brood. Verdeel de ansjovisfilets erover. Rijg 1 olijf aan elke prikker en steek door de ansjovis in het brood.
3. Toast met gegrilde groenten en kabeljauwleverboter
Verwarm de oven voor tot 180 °C.
Druk voor de boter de stukken kabeljauwlever met de bolle kant van een lepel door een fijne bolzeef zodat een soort mousse ontstaat. Meng de mousse met de boter en de cognac tot een gladde pasta. Breng op smaak met zout en witte peper. Schep het mengsel op een stuk plasticfolie en rol op. Laat minstens 30 minuten opstijven in de koelkast.
Snijd het sandwich brood door de helft in driehoeken. Leg de stukken brood op een rooster in de voorverwarmde oven en bak ze in 4 minuten knapperig en goudbruin. Haal ze uit de oven en laat afkoelen.
Bestrooi de plakken aubergine en courgette met peper en zout en besprenkel met wat olijfolie. Verhit de grillpan en gril de groenteplakken in delen.
Leg de groente plakken op een bord. Bedruppel met balsamicoazijn en breng op smaak met wat zout en peper. Garneer met de blaadjes tijm.
Haal de kabeljauwleverboter uit de koelkast serveer de boter, de groente en toast los van elkaar.
4. Gegrilde courgette met sardines en granaatappelpitjes
Verwarm de oven voor op 220 °C
Snijd de courgettes in de lengte in lange plakken. Bestrooi de plakken met peper en zout en besprenkel met wat olijfolie. Verhit de grillpan en gril de courgetteplakken in delen.
Verwarm de sardines 3 min in de oven op een met bakpapier beklede bakplaat.
Verhit ondertussen een koekenpan op middelhoog vuur en rooster de hazelnoten in de droge pan tot ze licht verkleuren. Zet apart.
Leg de courgetteplakken op een bord. Verdeel de sardines over de courgette, bestrooi met de hazelnoten, muntblaadjes, granaatappelpitten, zout en peper, en besprenkel met citroensap en olijfolie.
5. Preitaart met dragon en sardines
Verhit een scheut olijfolie in een koekenpan op middelhoog vuur en bak de knoflook en ui in 3-4 minuten zacht. Voeg de prei toe en bak 3-4 minuten mee. Laat het mengsel iets afkoelen.
Klop de eieren in een kom en breng op smaak met zout en peper. Roer het afgekoelde preimengsel erdoor en zet apart. Verwarm ondertussen de oven voor op 200 °C.
Bekleed een lage taartvorm met bakpapier en smelt de boter in een steelpannetje. Leg een vel filodeeg in de taartvorm en bestrijk deze met boter. Leg het volgende vel er iets gedraaid op en herhaal dit tot de taartvorm volledig bedekt is.
Schenk het preimengsel dan op het deeg, druk de plakjes geitenkaas erin en verdeel de sardines erover. Bestrooi met de dragon.
Bak de taart in 20 minuten goudbruin en gaar in de oven. Serveer lauwwarm.
6. Tonijnsalade
Meng alle ingrediënten in een kom. Breng op smaak met peper en zout. Serveer met wat toast of brood.
Tip: serveer een blikje sardientjes, gerookte mosselen uit pot, ansjovis met kappertjes en wat crackers/brood los bij de vis uit blik borrel.