Redactie Drinken 5 mrt 2014, 12:00

Leestijd: 3 minuten

Ambachtelijk & lekker: zelfgemaakt brood van bierbostel

Brood gemaakt met bostel, het achterblijvende moutrestant van het bierbrouwproces, smaakt niet alleen heel erg lekker ambachtelijk, maar is ook nog eens erg gezond vanwege de vele vezels en door het bier ook nog eens langer houdbaar. 

door Maarten Verkoren, oprichter van creatief bureau Audiences Now (www.audiencesnow.nl) en tevens te vinden als blogger op www.3idfactory.com, www.dashoforegano.nl en twitter.com/verkoren.

Waarschijnlijk heb je nog nooit gehoord van bostel, terwijl dit bijproduct van het bierbrouwproces toch al eeuwen gemaakt wordt. Of gemaakt wordt, eigenlijk blijft het over nadat het bier is gebrouwen en wordt het als afval weggegooid of als veevoer gebruikt. En dat is ook precies de reden dat het weinig bekendheid heeft als ingrediënt voor brood. Want onbekend maakt onbemind en in dit geval juist ook andersom. Bostel gaat meestal de vuilnisbak in, de composthoop op of wordt verwerkt in veevoer.

En dat is eigenlijk jammer, want er zitten veel voedingsstoffen zoals eiwitten en vezels in. Daarnaast heeft bostel een rijke smaak. Als experiment heb ik een aantal broden gebakken met dit opwindende ingrediënt.

Eerst de bostel halen…

De eerste uitdaging was om aan bostel te komen. Dat bleek in de praktijk mee te vallen. Als je er op internet naar zoekt, kom je er achter dat aardig wat mensen zelf bier brouwen en op forums met elkaar discussiëren over wat ze met de bostel doen. Composthoop is een veelgehoorde oplossing. Daarnaast verschijnen er steeds meer kleine brouwerijtjes in de regio’s en het contact daarmee is wat laagdrempeliger.

In Haarlem zit de Jopen Brouwerij. Ooit opgericht door iemand die voor een jubileum van de stad Haarlem oude recepten weer wilde gaan brouwen. Die bieren bleken zo lekker, dat er permanente vraag naar bleef. Inmiddels is de Jopenkerk een grand café en brouwerij in één.

Aan de slag met de bostel

Op verzoek maakte de brouwer de zijdeur van de kerk open waar een grote pijp de bostel en dunbier afvoerde. De brouwer hield een plastic tas onder de pijp en tapte zo een tasje vol bostel met dunbier af. Warm! Snel in het vergiet om het overtollige vocht af te voeren. Vervolgens de bostel nog warm aan het deeg toegevoegd: perfect voor het gisten!

Wel heel belangrijk: de bostel even goed fijnmalen in de keukenmachine. Er kunnen scherpe kafjes inzitten en da’s niet lekker in de mond en tussen de tanden. Als je toch bezig bent met de bostel, is het wel zo leuk om bier aan het deeg toe te voegen. Wil je donkerder brood, gebruik dan donker bier. Voor lichter brood, gebruik je lichter bier. Laat het gist even lekker gisten met wat suiker in het bier. Afhankelijk van hoe vochtig je bostel nog was na het uitlekken, kun je eventueel nog wat extra bier of juist meel toevoegen, je merkt vanzelf tijdens het kneden of het deeg te droog of nat is.

Het recept

Zie hiernaast voor alle ingrediënten (of hieronder in de mobiele versie)

Kneed het deeg tien minuten en laat het anderhalf uur rijzen op een warme plek onder een theedoek of in een kom met folie eroverheen. Vervolgens nog even doorkneden en er een brood van vormen. Laat het nu nog een half uur rijzen. Verwarm de oven op 200°C en bak het brood in het midden van de oven in 55 minuten.

Controleer het laatste kwartier regelmatig of het brood al klaar is door op de korst te tikken. Als het hol klinkt, is het brood al klaar. Draai het eventueel even zodat alle kanten gelijk gebruind worden. Goed laten afkoelen en… klaar!

Tip

Deze website bevat een overzicht van de (meer dan 100) in Nederland aanwezige brouwerijen.