Maaike Kooijman Kooktips 30 mrt 2019, 15:00

Leestijd: 4 minuten

Brand in de keuken: alles over voorzorgsmaatregelen en blussen

Wie een beetje een enthousiaste thuiskok is en ooit een heftig roerbakrecept met veel olie heeft geprobeerd, heeft het vast weleens meegemaakt: vlam in de pan. En of dat nu de bedoeling van het gerecht is of niet, feit is dat je altijd heel erg op je hoede moet zijn voor brand in de keuken. Hoewel je daar natuurlijk niet altijd invloed op hebt, zijn er wel dingen die je kunt doen om het te voorkomen – en manieren om het te blussen zonder 112 te hoeven bellen.

Bij brand in de keuken moet je snel handelen: je hebt nog geen minuut om het vuur onder controle te krijgen voor het eigenlijk al te laat is. Omdat je op dat moment zelf misschien bevriest en niet weet wat je moet doen, is het handig om van tevoren al een precies stappenplan te kennen. Zou toch fijn zijn als je kleine keukenbrandje niet zou veranderen in een afgebrand huis.

Van tevoren: voorzorgsmaatregelen bij brand in de keuken

Eén van de voorzorgsmaatregelen die je kunt nemen is het (laten) installeren van een brandalarm in de keuken. Dat zorgt er weliswaar niet voor dat er minder snel brand uitbreekt, maar wél dat je sneller kunt handelen als je het niet meteen in de gaten hebt. Er zijn brandalarmen die ook afgaan door de gevaarlijke stof koolstofmonoxide, die zijn erg aan te raden.

Daarnaast zou je een brandblusser kunnen aanschaffen, maar dat is lang niet voor iedereen nodig. Die vergen namelijk veel onderhoud. Als je er wel één hebt, zorg dan dat je in ieder geval dat je goed weet hoe je ‘m moet gebruiken. Dat klinkt heel vanzelfsprekend, maar is het lang niet voor iedereen.

Belangrijk: koken met aandacht

Verder is het vooral belangrijk om te koken met aandacht. Het is verleidelijk om even de was op te hangen als je pan op het fornuis staat, maar dat is wel de manier waarop de meeste keukenbrandjes ontstaan. Ook de oven aanzetten en zelf de deur uit gaan, is niet zo handig. Als iets lang in de oven moet op een lage temperatuur, kun je natuurlijk wel gewoon andere dingen in het huis doen.

Daarover gesproken: de temperatuur is zeker iets om op te letten. Als je olie te hoog verwarmt, komt die bijvoorbeeld op een punt dat ‘ie zonder toevoegingen zelf in vuur uit kan barsten. Niet per se aan te raden.

LEES OOK: Culy tip: zo check je of je oventemperatuur klopt

Tot slot een open deur, maar wel een belangrijke: brandbare materialen moet je natuurlijk uit de buurt van vuur houden. Een theedoek of papiertje vlak naast een gasfornuis kan namelijk zelfs vlam vatten als het niet daadwerkelijk in het vuur komt. Datzelfde geldt voor sommige losse kledingstukken. En o ja, een schoongemaakte keuken betekent ook een minder brandbare keuken!

Als de brand is uitgebroken: blussen!

Ook hiervoor geldt: een goede voorbereiding is het halve werk. Zorg dat je weet hoe je brand kunt blussen – bijvoorbeeld door dit artikel te lezen, goed bezig! – en waar je de materialen daarvoor kunt vinden. Hoewel je eerste reactie misschien is om vuur te blussen met water, maakt dat het in combinatie met olie of elektriciteit soms alleen maar erger. Je kunt beter zorgen dat er geen zuurstof meer bij het vuur kan komen.

Dat doe je bij vuur in de pan bijvoorbeeld door het vuur uit te zetten (als dat mogelijk is) en een deksel, bakplaat of blusdeken op de pan te leggen. Wat ook helpt is om het vuur te doven met baking soda – jup, dat is een heus wondermiddel. In beide gevallen zal het vuur  ‘zuurstof te kort komen’.

LEES OOK: Wat is het verschil tussen bakpoeder en baking soda?

Vuur in de oven is minder gevaarlijk, in de zin dat het natuurlijk opgesloten zit. Ook in dat geval moet je de oven zo snel mogelijk uitzetten als dat veilig kan, maar daarna te wachten tot het vuur zelf uitbrandt. Zorg ervoor dat je niet (we herhalen: niet) de deur opendoet om te checken. Als het vuur uit de oven komt, kun je het wederom proberen met baking soda of een brandblusser.

Ken je vluchtroutes

Gaat het om iets heftigers dan een klein keukenbrandje? Zorg er altijd voor dat je de vluchtroutes van je eigen huis kent en probeer iedereen zo snel mogelijk uit het huis te krijgen. Zorg daarbij dat je alle deuren achter je dichtdoet, dat houdt het vuur tegen. Daarna kun je 112 bellen, als je dat nog niet hebt gedaan.

Twijfel je of het een brand is die je wel of niet kunt blussen, dan kun je trouwens alsnog 112 bellen. In het ergste geval is het vuur al uit als de brandweerlieden komen, maar zij kunnen dan alsnog checken of de kust écht helemaal veilig is. Stay safe!

Serious Eats