Wildplukken: hoe pak je dat aan en waar moet je op letten?
Het is lente en dat betekent dat we weer het liefst zoveel mogelijk de paden op, de lanen in trekken. Helemaal leuk: als je die wandeltochten combineert met een nieuwe culinaire hobby: wildplukken. Steeds vaker geliefd onder chefs, maar ook als thuiskok kun je best wat leuke eetbare dingen opsnorren in de natuur. Culy vertelt je hoe je te werk gaat.
Chefs doen het, Lekker Fred doet het en jij kan het ook: wildplukken. Of dat nou officieel is toegestaan in Nederland, is nog een beetje grijs gebied. Het wordt gedoogd, al is het natuurlijk niet de bedoeling dat je een spoor van kaalgeplukte struiken achterlaat. Ook zijn er nog wel wat regeltjes waar je je netjes aan dient te houden (hierover later meer).
Maar pluk je maar een beetje en doe je dat met bezieling, dan kan het niet zo veel kwaad. Het is in ieder geval een goed idee om onderstaande tips even door te nemen voor je op pad gaat.
Deze eetbare planten en ingrediënten kun je goed wildplukken
- Vlierbloesem groeit te kust en te keur in Nederland. Langs autowegen, in parken, in perken en langs landweggetjes. Vlierbloesem is afkomstig van de vlierstruik: een metershoge struik (of zelfs een klein boompje) met volumineuze trossen witte bloemetjes. Zowel de besjes als de bloemetjes kun je gebruiken. De besjes kun je het beste oogsten als ze nog donkerblauw zijn, dan kun je ze inleggen om een soort kappertjes van te maken. De bloemetjes kun je dan weer gebruiken in zelfgemaakte limonade of kombucha.
- Bramen net zo. Als je erop gaat letten, zul je ze op veel plekken tegenkomen. Voornamelijk in augustus en september.
- Duindoorn heeft besjes die net snoepjes zijn. Zuur, maar ook met een vleugje passievrucht. Ze groeien – de naam zegt het al – met name langs de duinen. De besjes kun je oogsten vanaf september t/m de winter.
- Mosterdzaad. Nee, niet die bolletjes die je gebruikt in Indiase gerechten of om in te leggen. De gele bloemetjes van de mosterdzaad zijn eetbaar en bijvoorbeeld erg lekker door een salade. Bloeiperiode: juni t/m september.
- Noten, zoals walnoten & hazelnoten. Die hoef je niet te plukken: met een beetje schudden vallen ze uit de boom. Oogst ze in augustus t/m oktober, met september als topmaand.
- Peren en appels. Beiden zijn meestal plukrijp in augustus en september (afhankelijk van het ras).
- Aalbessen zijn kleine, zure, knalrode vruchtjes. In juni en juli kom je ze veel in het wild tegen.
Tips bij Wildplukken
Waar wildplukken?
Meneer Wateetons en Oogsten Zonder Zaaien riepen samen de Wildplukwijzer in het leven: een app en website die je precies vertelt waar het bij jou in de buurt goed plukken valt. Het gaat hier om openbare fruitbomen, struiken, notenbomen en meer waar je noten, fruit en groente in het wild vindt.
Gebruik de PlantNet app
Tijdens een ochtendje wildplukken met Victor Stukker, chef en eigenaar van restaurant Héron in Utrecht, leerden we dat de app PlantNet ideaal is. We gebruiken ‘m nu zelf ook. Je maakt een foto van het plantje voor je neus en de app vertelt je waarmee je te maken hebt.
Culy ontdekt… wildplukken in het Voedselbos met restaurant KookaBarra
Gebruik de ANWB gids
Ben je oldschool, dan kun je ook op pad gaan met een gids. Victor tipt die van de ANWB: ‘Welke eetbare wilde plant is dat?‘. Binnenkort verschijnt de derde druk.
Pluk alleen wat je nodig hebt
Nog een tip van Victor: “Alleen plukken wat je nodig hebt, uit respect voor de natuur”. Ook De Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (KNNV) roept op: pluk niet in (beschermde) natuurgebieden, zorg dat er genoeg vruchten of eetbare planten overblijven zodat de soort in stand blijft (en voor de dieren die ervan afhankelijk zijn), en pluk alleen van allemansland of niemandsland (dus niet uit iemands tuin).
Pluk een boom of struik ook niet helemaal kaal, of aan één kant kaal. Niet alleen verpest je ‘t dan voor iedereen, de plant kan het volgend jaar ook moeilijk hebben om weer volledig te bloeien. Doseren dus.
Gebruik een snoeischaartje
Het mooist pluk je als je de takjes of bloemetjes netjes afknipt met een snoeischaartje.
Bewaar je oogst in ziplock zakjes
Neem altijd een tas en zakjes mee op je wildpluk-avonturen. Overigens blijven ingrediënten die je in het wild plukt, zo’n drie weken goed, zeker als je ze in een ziplock zakje bewaart.
Toffe boeken over wildplukken
Edwin Florès weet álles over wildplukken en organiseert ook workshops en uitjes. Hij maakte eerder Het Grote Wildpluk Kookbo
Culinair journalist Mac van Dinther schreef ook een interessant boek: Het Voedselbos. Daarin beschrijft hij hoe hij een jaar lang meeliep in voedselbos Ketelbroek in Groesbeek.