Waarom zijn sommige soorten zout duur – en is dat het waard?
Het is misschien wel één van de belangrijkste smaakmakers van een gerecht: zout. Bijna alle recepten vragen om peper en zout, maar het is inmiddels wel bekend dat écht niet alle soorten zout hetzelfde zijn. Zout kan namelijk je gerecht maken of breken. Maar waarom zijn sommige soorten zout zo duur, terwijl tafelzout dan weer helemaal niet duur is? Culy zocht het voor je uit!
Zo hoef je de volgende keer niet meer een halfuur lang twijfelachtig naar alle verpakkingen in de supermarkt te kijken.
Zoutkristallen
Iedereen heeft wel een potje tafelzout in de keukenkast staan en gedachteloos strooien we het dan ook over bijna al ons eten heen. Zonde eigenlijk, want zout is een super-interessant product! Het is een mineraal dat van nature voorkomt in bepaalde bronnen zoals de zee, in zoutmijnen en in zoutgesteenten onder de grond.
Wanneer water verdampt (dit kan ook in grotten, vulkanen en zelfs woestijnen zijn), blijven er zoutkristallen over. Deze kristallen worden gewassen, gedroogd en soms nog bewerkt om vervolgens bij jou in de supermarkt te belanden. Wist je dat er zelfs een aantal plekken in Nederland zijn waar zout wordt gewonnen? Dit gebeurt uit zoutlagen onder de grond in Twente, Friesland en Groningen.
Alles over zout: welke gebruik je waarvoor én de favorieten van de Culy-redactie
Grove structuur
Zoutsoorten als Maldon en Zeeuwsche Zoute hebben al vele harten voor zich gewonnen. En wij snappen wel waarom! Bij het maken van die heerlijke chocolate chip cookies of een zalige gezouten boter is het nou eenmaal essentieel om hier goede, grove zoutvlokken overheen te strooien. Maar waarom zijn zulke soorten zout duur, terwijl ons doodgewone tafelzout dat helemaal niet is?
Het is daarvoor ten eerste belangrijk om te realiseren dat er een groot verschil in structuur zit tussen tafelzout en soorten als fleur de sel (Keltisch zeezout) of Hawaïaans zout (zwart zout). Keukenzout is heel fijngemalen, terwijl fleur de sel juist een soort schilfers zijn en Maldon zeezout heeft een piramidevormige structuur. Grove zoutsoorten worden op een voorzichtigere manier gewonnen en verwerkt waardoor het zout zijn structuur behoudt. Zoals je je kunt voorstellen, is dit erg arbeidsintensief en tijdrovend, waardoor dit zout duurder is.
Duur zout
Een andere belangrijke factor die zout duur maakt, is het productieproces. Om tafelzout te maken worden zoutkristallen fijngemalen. Deze kristallen worden met machines verzameld zodat er veel zout in een korte tijd gewonnen kan worden. Bij duurdere zoutsoorten gebeurt dit allemaal heel voorzichtig en grotendeels met de hand, zodat de zoutkristallen heel blijven. Hierdoor is dit zout dus ook een stuk schaarser.
Ook zijn sommige zoutkristallen meer zeldzaam dan anderen. Himalayazout komt bijvoorbeeld alleen voor in bepaalde zoutmijnen in Pakistan en Maldon zout vind je alleen bij de kustplaats Maldon. Soms worden aan deze soorten nog extra kruiden toegevoegd of wordt het gerookt om de smaak meer intens te maken. Dit zout wordt vervolgens verpakt in een luxere verpakking – en dit heeft natuurlijk ook weer invloed op de prijs.
Prijs-kwaliteitverhouding
Waarom sommige soorten zout duurder zijn dan anderen, is dus afhankelijk van meerdere factoren. De zeldzaamheid, structuur, productie en verpakking zijn hier allemaal op van invloed. We kunnen dus wel stellen dat tafelzout niet hetzelfde is als fleur de sel of Himalayazout.
Of je duur zout het geld waard vindt, is dus ook vooral afhankelijk van je eigen wensen en waar je het voor gaat gebruiken. We zouden je afraden om je pastawater te zouten met Maldon zeezout (dat wordt een dure pasta…) maar vinden het wél een fantastische toevoeging aan gerechten waarbij het zout erg belangrijk is, zoals bij een goede steak.