Pip Minkels Inspiratie 11 mei 2024, 12:00

Leestijd: 3 minuten

Wat is precies het verschil tussen verse melk en houdbare melk – en welke is beter?

Melk is goed voor elk – maar welke melk bedoelen ze dan eigenlijk? Inmiddels wemelt het in de supermarkten van de verschillende soorten melk. Dat er een verschil is tussen verse melk en houdbare melk weten we natuurlijk. Maar wat is nou eigenlijk precies het verschil tussen deze twee?

Culy legt het je uit!

Pasteuriseren

First things first: voordat we gaan kijken naar het verschil tussen verse melk en houdbare melk, is het belangrijk om te snappen wat beide soorten nou eigenlijk precies zijn.

Verse melk wordt bewerkt voordat het in de winkel ligt zodat het langer houdbaar is en bacteriën een minder grote kans hebben om te groeien. Daarvoor wordt de melk ongeveer 20 seconden verhit tot een temperatuur van 72 graden – dat is de minimale temperatuur waarop ziekmakende bacteriën worden gedood. Dit proces heet ook wel pasteurisatie.

Hierna is de melk helemaal veilig om te drinken, zodat je er thuis een lekkere cappuccino mee kunt maken. De verse melk die wij in de supermarkt zien is dus eigenlijk gepasteuriseerde melk. Deze soort is zo’n 2 tot 3 weken houdbaar in de koelkast.

Welke (plantaardige) melk schuimt het beste?

Steriliseren

Hoewel verse melk en houdbare melk wél beide van een koe komen en ook beide bewerkt worden voordat ze in de winkel liggen, bederft verse melk een stuk sneller. Hoe zit dat dan?

Houdbare melk wordt op een andere manier bewerkt dan verse melk. Deze wordt namelijk niet gepasteuriseerd, maar gesteriliseerd. Steriliseren is een proces waarbij de melk slechts enkele seconden wordt verhit, maar dan wel tot een temperatuur van 130 tot 150 graden.

Het kort verhitten van melk tussen de 130 en 150 graden heet ook wel het UHT-proces: het Ultra Hoge Temperatuur-proces. Deze manier van verhitten laat echt álle bacteriën in de melk verdwijnen. Hierdoor is houdbare melk wel 3 tot 5 maanden (!) houdbaar buiten de koeling.

Wat is gecondenseerde melk nou eigenlijk en wat kun je ermee?

Rauwe melk

Als je weleens in de biologische supermarkt komt, heb je misschien wel rauwe melk in het schap zien liggen. Maar let op: dit is dus niet hetzelfde als verse melk!

Rauwe melk is melk die rechtstreeks van de koe komt en waar na het melken helemaal niets meer mee gebeurd is. Deze melk is vaak dan ook alleen rechtstreeks bij de boer te koop. Omdat deze melk niet verhit is, bevat deze meer bacteriën; dat kunnen zowel goede als ziekmakende bacteriën zijn. Daarom is het drinken van rauwe melk ook niet per se gezonder dan verse melk of houdbare melk.

Verschil verse melk en houdbare melk

Hieruit kunnen we dus concluderen dat het grootste verschil tussen verse melk en houdbare melk ‘m zit in de bewerking. Toch doet deze bewerking ook wat met de smaak van de melk.

Na pasteurisatie is de smaak van de melk eigenlijk niets veranderd, terwijl dit bij sterilisatie wel het geval is. De suikers in melk karameliseren namelijk tijdens het UHT-proces even en dit geeft houdbare melk een wat zoetere smaak. Dit verandert verder niets aan de voedingswaarden, en beide soorten zijn dus even gezond.

Meer leuke weetjes?

• Heet, heter, heetst: wat is het verschil tussen scherp en pittig eten?
• Wat is het verschil tussen witte en bruine eieren en welke kun je het beste kopen?
• Waarom de knapperigheid van chips per seizoen verschilt en nog meer verrassende weetjes over chips