Trend: salsa macha (een kruising tussen chili-olie en pindakaas) is on fire!
Salsa macha wandelt op dit moment over de rode loper der condimenten: ze is trendy, superhot – want twee soorten chilies – en ze ligt straks ook bij jou in de winkel. Want hoewel deze kruising tussen chili-olie en pindakaas in Mexico al jaren een hit is, staat salsa macha pas sinds kort in Nederland op de kaart. En verrassend: niet alleen in Mexicaanse restaurants.
Wat is salsa macha?
Salsa macha is geen groen drankje, zoals matcha, maar een knoflokerige olie met chili morita (de mildere chipotle) en guajillo (fruitige chili met groene thee aroma’s), sesam en pinda. Sinds we het voor het eerst aten, op een warme tortilla in Mexico, kunnen we er niet over ophouden. Dit spul is gekmakend verslavend.
Salsa macha zit een beetje tussen een chili-olie en pindakaas in. Het is knapperig, pikant en complex; zo’n beetje alle kwaliteiten die je in een ingrediënt (maar ook in een partner) zoekt.
Moedige salsa
Letterlijk vertaald betekent salsa macha ‘moedige salsa’, wat refereert aan – je verwacht het al – de pittigheid. Hoewel dat in de meeste gevallen nog best meevalt. De pikante chilies worden immers gedempt door de noten en zaden. De saus heeft zijn wortels in de Mexicaanse staten Veracruz en Oaxaca en bestaat meestal uit verschillende soorten chili’s en knoflook die je in de olie laat trekken. Daarna gaar je de pinda’s en sesamzaad in dezelfde olie en meng je alles met elkaar. Een soort spicy notenboter dus, het resultaat is krankzinnig lekker!
Soms worden nog extra kruiden en specerijen toegevoegd zoals oregano en kaneel. Maar er verschijnen steeds meer verschillende varianten op de markt. Eigenlijk is de enige formule die vaststaat: noten/zaden + olie + chili.
Verschillende soorten
Het merk Pura Macha uit de VS heeft bijvoorbeeld hele speelse combinaties die knipogen naar salsa macha, maar eigenlijk een op zichzelf staand condiment zijn geworden. Zo zijn er de smaken: chipotle + coffee + peanut waarbij drie chili’s worden gemengd met koffie voor een flink aardse kick. Ze raden aan om deze te serveren bij zoete groenten zoals wortel en zoete aardappel en bij paddenstoelen.
Maar ze hebben ook een variant met arbol (chili) + nori + sesam en een fruitigere variant met chili guajillo + cherry + cacao nibs. Oftewel, ben je in de VS: sla je slag en neem wat potjes mee naar huis.
Salsa macha met mieren
Je ziet ook dat steeds meer restaurants hun eigen salsa macha’s maken en verkopen, zoals Salgado, de eigenaar van restaurant Taco María in Californië. Hij heeft een salsa macha gemaakt met chicatana, dat zijn knapperige gevleugelde mieren geïmporteerd uit Oaxaca die de plaats innemen van de pinda’s en sesam in het recept.
Voor veel chefs is de saus een eenvoudig en veelzijdig sjabloon, waarmee je kunt experimenten om het uiteindelijk helemaal naar je eigen hand te zetten. Misschien is dat de verklaring waarom steeds meer niet-Mexicaanse restaurants de saus ook beginnen te omarmen. Of omdat The New York Times Magazine salsa macha uitriep tot ‘the most valuable condiment of 2020’.
Salsa macha buiten de Mexicaanse keuken
Inmiddels hoeven we dus niet meer in het vliegtuig te springen om de smaak van salsa macha te proeven. Ook Nederlandse chefs verwelkomen het condiment als aanvulling op hun kookvocabulaire.
Zo aten we het onlangs nog bij Terroir in Utrecht waar de salsa werd geserveerd bij zeeduivel met pompoen en gepofte zaden. Goddelijk! Cafe Binnenvisser had de salsa op hun beurt over een romige bloemkoolsoep gedruppeld: slim, want de saus contrasteert en complementeert de soep tegelijkertijd. En bij Le Coeur in Amsterdam maken ze er een hele fijn – en best Mexicaans – gerechtje van met verse mais en buikspek.
Leuk weetje: bij restaurant Pujol in Mexico stad, een van de beste restaurants ter wereld, is salsa macha een van de drie ‘huis salsa’s’
https://www.instagram.com/p/CUDG9OmIpVr/
Salsa macha op álles!
Wedden dat deze machosaus nog veel vaker gaat terugkomen, het is namelijk lekker op alles. Van Mexicaanse inkoppertjes zoals mais, bonen, tortilla’s en avocado(toast) tot verfijnde salades, als dressing bij pulpo, op gegrilde coquilles, bij de brunch en waarom ook niet: bovenop een Hollandse stamppot of boterham met kaas. Verfijnder ga je het niet krijgen!
Zelf salsa macha maken? Lees hier hoe je dat doet: salsa macha: de Mexicaanse salsa waarvan je niet wist dat je ‘m nodig had