Auke Sprangers Inspiratie 27 dec 2023, 14:00

Leestijd: 3 minuten

Alles wat je niet wist (maar wel wil weten) over bitterballen

Wanneer deze snack wordt geserveerd gaan de handen gegarandeerd op elkaar – bij welke gelegenheid dan ook. De bitterbal – inmiddels ook in menig vegetarische variant te verkrijgen – is het boegbeeld van gezelligheid. Tot zo ver niks nieuws.

Maar was je ook al op de hoogte van onderstaande feitjes over bitterballen?

Weetjes die je niet verwacht over bitterballen

We hebben ze allemaal wel eens geproefd en we hebben allemaal wel eens gebaald wanneer ze niet op de snackkaart stonden. Bitterballen zijn niet weg te denken uit het frituurassortiment en zijn inmiddels te vinden in zowel de cafetaria als op sterrenniveau. Er bestaan bitterballenzegels en complete restaurants aan gewijd aan bitterballen. Des te belangrijker dus dat we alles over deze snack weten. Komt ‘ie.

Bij welke gelegenheid bitterballen

Want waar komt die naam nou eigenlijk vandaan? Je hoeft geen bitterballenveteraan te zijn om te weten dat er niks bitters te bespeuren is aan deze bal. Tenzij ‘ie te lang in het vet heeft gelegen natuurlijk.

De naam bitterbal is ontstaan omdat de bitterbal voornamelijk werd gegeten bij een bittertje: denk aan kruidenbitters of oranjebitters. Inmiddels weten we over de mogelijkheden en drinken we er (non-alcoholisch) bier, cocktails, wijn of gewoon een frisje bij.

Bedankt Frankrijk

Bestempelen we de bitterbal maar al te graag als dé Nederlandse snack, het schijnt toch echt dat we die eer aan de Fransen moeten toebedelen. Onze collega’s van Quest schrijven er het volgende over:

“De kok van Lodewijk XIV schreef in 1705 een kookboek, Le Cuisinier Royal et Bougeois. Daarin staat een recept voor ‘croquets’, die sterk lijken op de kroketten die wij nu ordinair uit de muur trekken. Qua afmetingen leek het dan weer meer op een bitterbal.”

In één keer

Ook jouw gehemelte is ongetwijfeld wel eens volledig in vlammen opgegaan door de loeihete vulling van een zojuist gefrituurde bitterbal. Niet gek dus dat menig bitterballenfanaat de ander waarschuwt voor de gevaarlijke temperaturen.

Toch schijnt het echt zo te zijn dat er een etiquetteboek is geweest waar in stond dat het wel zo netjes is om de bal in één keer te verorberen. Recht van de prikker richting het gehemelte dus. Gelukkig hanteren wij tegenwoordig geen regels meer in die categorie.

Over de grens

Ook al is de kroket wellicht een bekendere snack dan de bitterbal, grote kans dat die bitterbal er toch echt eerder was. Naast Frankrijk kennen andere landen dan ook de meest uiteenlopende varianten. In Spanje bijvoorbeeld, maar ook in Italië kennen ze arancini: de risottobal die er als twee druppels water op lijkt.

Qua variaties zijn we al lang niet meer aangewezen op het klassieke exemplaar met rundvlees. Check deze verrassende vullingen voor de bitterballen maar eens. Van vis tot vegan: ook de bitterbal gaat met z’n tijd mee. Wij blijven de bitterballen in ieder geval eten – bij welke gelegenheid dan ook.

Meer uit de frituur:

• Kara-age: Japanse gefrituurde kip (en vis)
• Culy Homemade: onweerstaanbare gefrituurde garnalen (ebi fry)
• Culy Homemade: de lekkerste kaassoufflés met geitenkaas