Zelf sambal maken: handige tips voordat je die pepers te lijf gaat
Zelf sambal maken: waarom zou je? Nou, bijvoorbeeld omdat zelfgemaakte sambal vele malen lekkerder is dan die uit een potje. En omdat het verdraaid leuk is om te doen. Niets geeft immers zo’n voldaan gevoel als in je eigen voorraad voorzien.
Met dank aan toffe kookboeken als Indo Rock (Vanja van der Leeden), Baru Belanda (Pascal Jalhay) en Hete pepers (Jeroen Hazebroek) leert elke ambitieuze thuiskok nu zelf sambal te maken. Wij geven je nog wat tips voordat je aan de slag gaat met die pepers.
Traditioneel wordt sambal in een vijzel gemaakt. Maar wat makkelijker gaat het in een keukenmachine.
> Ook handig! Hier ons recept: zo maak je super easy zelf sambal
Kies je sambal
De meest basic sambal – zeg maar het instapmodel – is sambal oelek. Dat is simpelweg een mengsel van rode pepers en zout. Niet meer en niet minder.
Er wordt gezegd dat er in Indonesië net zoveel soorten sambal zijn als er etnische groepen zijn. En als je nagaat dat in Indonesië uit meer dan 17.000 eilandjes bestaat, kun je wel een vlug rekensommetje maken. Maar goed, laten we het klein houden: er zijn ongeveer 20 bekende soorten sambal, waarvan sambal oelek, badjak, brandal en manis de bekendste zijn.
Oelek ken je al (zie boven), sambal brandal bevat ui en wordt gebakken, waardoor ‘ie iets milder is. Sambal brandal is behoorlijk pittig: in deze gebakken sambal zitten standaard kemirinoten, knoflook en ui, soms wordt er ook nog asempasta of djeruk purut (limoenblaadjes, te koop bij de toko) toegevoegd.
Sambal manis is de zoetste van het stel: manis is Indonesisch voor zoet en deze sambal is dan ook door de toevoeging van suiker een stuk milder. Dus kies jouw favoriet!
https://www.instagram.com/p/B-b5C-_h8aZ/
Kies je pepers
Rode chilipepers (lomboks) zijn de mildste pepers die er zijn. Wil je ‘t iets meer spicy maken, voeg dan eventueel rawit pepertjes (die kleintjes) toe. Of ga voor Madame Jeanette. Maar je bent gewaarschuwd: die zijn écht heet.
Trek handschoenen aan
Heel veel chilipepers in je handen gehad = bad news voor alles wat je daarna aanraakt (je ogen, je huisdier of intieme delen). Trek uit voorzorg (rubberen) handschoentjes aan en was je handen goed.
Met of zonder zaadjes?
De zaadjes zijn het heetste onderdeel van de chilipeper. Wil je je sambal iets milder maken, verwijder de zaadjes dan. Denk je dat je ‘t aankan, neem ze dan mee.
Some like it hot
… en some like it not. Ons advies: maak de sambal (in ieder geval de eerste keer) niet te pittig, dat vlakt je smaakpapillen af. Tenzij dat je doel is natuurlijk…
Toch te heet?
Oeps, is je sambal toch te heet geworden? Voeg dan een beetje suiker toe. Met name palmsuiker is erg lekker in sambal.
Smaakmakers
Voeg limoenblad (djeroek poeroet) en/of citroengras toe voor een frisse smaak. Ook lekker: trassi, de ultieme Indonesische smaakmaker die voor umami zorgt. En wat dacht je van kokos of limoen?
Vega(n) sambal
Wil je je zelfgemaakte sambal graag vega(n) houden, laat de trassi dan achterwege. Vervang ‘m door wat groentebouillon.
Bewaar ‘m goed
Als je je sambal goed bewaart, heb je er langer plezier van. Verse sambal bewaar je het beste in een afgesloten, steriele pot. Zorg elke keer na gebruik dat de inhoud met een laagje olie bedekt is. Bewaar het potje in de koelkast.
> Handig: Flessen en weckpotjes steriliseren doe je zo
Meer over sambal:
- Sambal: alle soorten op een rijtje
- Balinese sambal voor bij elke maaltijd
- Leuk filmpje: hoe maak je sambal goreng udang (Indonesische garnalen)