Martine van Groenigen Inspiratie 18 dec 2022, 14:00

Leestijd: 5 minuten

Idee voor kerst: het Balagan dessert (uitgesmeerd over de hele tafel!)

De decembermaand is één en al culinaire feestelijkheid. We maken extra vlieguren in onze keukens om tot hét perfecte diner te komen. Wil je nu niet alleen zelf de touwtjes in handen hebben, maar ook je gasten wat ‘werk’ laten doen? Denk dan eens na over een balagandessert. Ofwel: complete chaos op de keukentafel.

Wij vertellen je meer over het dessert én geven je tips hoe je zelf zo’n georganiseerde chaos op tafel smeert.

Balagan: georganiseerde chaos

Het woord balagan stamt uit het Hebreeuws en neemt ons mee naar de Israelische keukens. Over de letterlijke betekenis van het woord balagan gaan verschillende verhalen (waarbij sommige de charme van het woord weghalen). Wij vertrouwen daarom op de balaganexperts die ons vertellen dat balagan zoiets betekent als georganiseerde chaos.

Hoe je dat voor je moet zien als het draait om een dessert? Papier over je tafel, tientallen kommetjes met dessert componenten en smeren, strooien, vegen en kliederen maar. Alles om de perfecte georganiseerde chaos op tafel te krijgen (let op: de borden laat je in de kast) en er daarna zorgvuldig weer vanaf te lepelen.

We zagen het balagan dessert voor het eerst in deze hoedanigheid en met deze achterliggende gedachte en betekenis bij restaurant Florentin in Groningen.

View this post on Instagram

A post shared by Florentin Groningen (@flogroningen)

Wat is een balagan dessert?

Zoals hierboven kort beschreven, is een balagan dessert een sexy bewoording om te zeggen: “we sodemieteren alles wat we qua zoetigheid in de (koel)kast hebben op tafel, om het er daarna weer vanaf te eten.” Een balagan dessert wordt namelijk rechtstreeks op je tafel gesmeerd en ja, borden blijven hierbij in de kast.

Bij Florentin in Groningen komt de ober aanrijden met een karretje met daarop tientallen kommetjes. De een gevuld met een mousse, de ander met een curd. Weer een ander kommetje is gevuld met chocoladedruppels en nog een ander kommetje ligt vol met koekkruimels. Bij ieder bezoek is de samenstelling weer een beetje anders en worden verschillende smaken zorgvuldig met elkaar gecombineerd én op tafel gesmeerd. Want: een balagan dessert maak je niet zomaar.

Hoewel het misschien lijkt alsof alles zomaar op tafel wordt gesmeerd, zit er wel degelijk een logica achter. Zo bestaat een goed balagan dessert uit veel verschillende componenten. Knapperig, zacht, zoet, zuur, kruidig en ga zo maar door. Alles om ervoor te zorgen dat elke hap verrassend is, maar ook zodat je na het dessert de knoop van je broek niet los hoeft te doen omdat je zó vol zit.

View this post on Instagram

A post shared by Florentin Groningen (@flogroningen)

Zelf een balagan dessert maken

Hoe leuk is het om na je kerstdiner je gasten zelf aan het werk te zetten? Culy’s Martine organiseerde onlangs een diner waar ze haar gasten het dessertwerk liet doen. En ja, een balagan dessert maak je in principe uit de losse pols, al zijn er wel een aantal ongeschreven regels waar ‘ie aan moet voldoen:

Bereid alles goed voor

Misschien een open deur, maar bereid alles goed voor. Zorg dat voor je aan je voorgerecht begint je spuitzakken of kommetjes gevuld zijn met de ingrediënten die je nodig hebt voor jouw georganiseerde chaos. Bepaal daarnaast of je je gasten zelf een component laat kiezen óf houd het vanaf het begin een verrassing.

Leuk om te doen is ónder de borden een getal te zetten dat correspondeert met een van de verschillende ingrediënten. Dit weet jij alleen. Laat je gasten in spanning en kijk hoe snel ze zullen speculeren over wat er te gebeuren staat. Pas aan het einde van het diner, als de borden worden afgeruimd, vertel je over het balagan dessert. Geloof ons: succes gegarandeerd!

Zorg voor ten minste acht verschillende componenten

Een balagan dessert is pas echt leuk als de chaos compleet is. Dat creëer je niet met ‘maar’ vier verschillende ingrediënten. Zorg daarom voor ten minste acht verschillende componenten in je dessert. Heb je niet zoveel gasten dat iedereen wat kan doen, geef dan meerdere opmaak taken uit handen.

Denk je nu: verhip, ik moet nadenken over acht verschillende mousses en andere lastige bereidingstechnieken en dit ook allemaal klaarmaken? Nee. Een component begint al bij verkruimelde koekjes (die je ook gewoon bij de supermarkt kunt kopen), blaadjes munt, citroenzest en ga zo maar door. Het is zo makkelijk of moeilijk als je ‘t zelf maakt.

View this post on Instagram

A post shared by Florentin Groningen (@flogroningen)

Kies een thema of combineer smaken

Kijk: je kunt door de supermarkt wandelen en denken ‘ik ga voor sinaasappelmousse en daar zie ik nog zure matten en oh daar zie ik kletskoppen’ en zo je balagan dessert samenstellen. Dan heb je an sich allemaal lekkere ingrediënten, maar samen in één hapje worden je smaakpapillen daar misschien niet zo gelukkig van.

Bedenk daarom van tevoren een hoofdingrediënt zoals bijvoorbeeld een fruitsoort, chocolade, noten of iets anders en ‘bouw’ daar je balagan omheen. Noteer dit op papier en ga dan kijken naar wat je zelf gaat maken en wat je koopt. Zo wordt je chaos al een stuk georganiseerder.

Bedek je tafel

Omdat een balagan direct op tafel geserveerd wordt, is het ontzettend belangrijk deze goed in te pakken. Wie herinnert zich er nog de friettafel van vroeger waarbij patat op zilverfolie op tafel werd geserveerd? Inderdaad: precies zo is je balagan, maar dan lekkerder.

Je kunt ervoor kiezen om je tafel te bekleden met bruin bakpapier, maar ook inpakpapier zal volstaan. Zeker omdat je dessert geen uren op tafel blijft liggen, zo lekker zal het zijn. Wil je zeker zijn dat er niks door het papier lekt en op je tafelblad komt? Dan kun je ervoor kiezen een tafelzeil of doorzichtige folie te gebruiken om je tafel te bedekken.