Melvin Sturm Inspiratie 19 sep 2024, 12:00

Leestijd: 4 minuten

Je gietijzeren pan schoonmaken doe je zo! (+ makkelijk stappenplan om ‘m te onderhouden)

Gietijzeren pan kunnen nogal intimiderend zijn. Ze zijn behoorlijk duur in de aanschaf en er bestaan duizend-en-één (ongeschreven) regels om de pan levensbestendig te houden. Waar je écht op moet letten en welke regels je best met een korrel zout mag nemen, vertellen we je daarom maar al te graag.

Een gietijzeren pan is een van de meest duurzame en fijne pannen die je kunt bezitten. Met het juiste onderhoud kan zo’n pan generatie op generatie meegaan. Het schoonmaken en onderhouden van gietijzer vereist alleen een iets andere aanpak dan moderne pannen (die je na een aantal jaar ook in de prullenbak kunt gooien).

@nytcooking

Here’s how to season your cast iron pan: Heat up your skillet for 5 to 10 minutes. Turn off the heat and use a paper towel or a rag to rub a very small amount of neutral oil all over the entire surface, inside and out. Wipe excess oil off the pan (it should look nearly dry). Bake your pan, inverted, in a 450 F oven for one hour, then turn off the oven and let your pan cool completely inside it. Repeat the above steps several times until you’ve built up multiple layers of seasoning and the coating is sufficiently nonstick (you should be able to fry an egg in butter or oil without it. 🍳 DoBetter nytcooking

♬ Reflections on 52nd – AGM3

Je gietijzeren pan schoonmaken en onderhouden met deze simpele stappen

Wassen na na gebruik

Na intensief gebruik van een pan wil je de ‘m zo snel mogelijk schoonmaken. Het is belangrijk om te weten dat gietijzeren pannen absoluut niet in de vaatwasser mogen. Het verwijdert de beschermende laag aan de binnenkant en maakt daarnaast de buitenkant ontzettend lelijk en dof.

Hoe je ‘m juist schoonmaakt doe je zo:

1. Laat de pan volledig afkoelen. Spoel nooit een hete gietijzeren pan met koud water, omdat dit thermische schokken kan veroorzaken, wat leidt tot barsten of vervorming.
2. Spoel de pan af met warm water. Gebruik geen afwasmiddel, tenzij absoluut noodzakelijk om aangekoekte stukken te verwijderen. Toch zijn water en een borstel of spons vaak al voldoende om voedselresten te verwijderen; laat ze desnoods even weken.
3. Gebruik grof zeezout bij hardnekkig vuil. Als voedselresten hardnekkig zijn, strooi dan een handje grof zout in de pan en gebruik een keukendoek om dit in te wrijven. Het zout werkt als een natuurlijke schuurmiddel zonder dat het je pan beschadigt.

Droog de pan goed af

Het drogen van de pan is super belangrijk. Gietijzer is namelijk gevoelig voor roest als het langdurig in contact komt met water.

1. Droog de pan met een schone theedoek na het afwassen. Gebruik een schone, droge doek om de pan volledig te drogen en vergeet daarbij het deksel niet.
2. Blijft ‘ie toch wat vochtig? Verwarm de pan dan op laag vuur. Plaats de pan na het drogen op het fornuis en verwarm deze een paar minuten om het laatste beetje vocht te verdampen. Dit voorkomt roestvorming en is extra belangrijk als je weet dat je de pan daarna een tijdje niet gaat gebruiken.

Onderhoud met een dunne laag olie: ‘de seasoning’

Een gietijzeren pan schoonmaken gaat gemakkelijker als de pan een natuurlijke laag heeft. Om de beschermende laag op de gietijzeren pan optimaal in stand te houden, moet je deze na elk gebruik – en vooral vóór het eerste gebruik – opnieuw invetten met een klein beetje vetstof zoals olie.

1. Breng een dun laagje olie aan. Gebruik een neutrale olie met een hoog rookpunt, zoals plantaardige olie of lijnzaadolie. Doe een paar druppels in de pan en wrijf dit met een stuk keukenpapier in de hele binnenkant. Let op! Dit zijn echt maar een paar druppeltjes. De pan moet eigenlijk net niet vet aanvoelen; te veel olie kan vlekken in de pan geven.
2. Verwarm de pan vervolgens opnieuw. Zet de pan op middelhoog vuur of plaats deze in de oven op ongeveer 230°C voor 45 minuten. Dit helpt de olie in het gietijzer te trekken en creëert een natuurlijke anti-aanbaklaag. Herhaal deze stap tot de pan matzwart ziet en een natuurlijke glanslaag heeft (op het fornuis duurt dit een paar minuten).

De seasoning bijwerken

“Seasoning” (ook wel inbranden genoemd) is het proces waarbij een laagje olie in het gietijzer wordt gebakken, wat zorgt voor een natuurlijke anti-aanbaklaag. Deze laag kan na verloop van tijd slijten, vooral als je veel zure ingrediënten (zoals tomaten, wijn of citrus) gebruikt.

1. Reinig en droog de pan grondig. Begin met een schone en droge pan.
2. Wrijf de pan in met olie. Gebruik wederom een neutrale olie en wrijf een dunne laag over de hele pan, inclusief de buitenkant.
3. Bak de pan in de oven. Plaats de pan omgekeerd in de oven en bak hem 1 uur op 230°C. Leg een bakplaat of aluminiumfolie onder de pan om eventuele olie die afdruipt op te vangen.
4. Laat de pan afkoelen. Zet de oven uit en laat de pan geleidelijk afkoelen in de oven. Herhaal dit proces indien nodig om de anti-aanbaklaag te verbeteren.

Extra tips voor langdurig gebruik van de gietijzeren pan

• Gebruik geen agressieve schoonmaakmiddelen. Zware afwasmiddelen of schuurmiddelen kunnen de seasoning beschadigen.
• Vermijd langdurig contact met water. Laat de pan nooit te lang (bijvoorbeeld een nacht) weken in water om roest te voorkomen.

Meer keukentips:

• Wat zijn meelmotten en hoe mo(e)t je ze bestrijden?
• Feit of fabel: moet je champignons schoonmaken met water?
• Aangebrande pan schoonmaken? Dit zijn de meest verrassende manieren