Freya Zuidervaart Inspiratie 25 mei 2021, 12:00

Leestijd: 3 minuten

6 x (gehakt)ballen in de lekkerste sauzen

Oma’s gehaktballen in jus blijven ongekend populair in Nederland. Gekookt aardappeltje erbij, boontjes met nootmuskaat erbij en we worden meteen naar onze jeugd gekatapulteerd. Culy plaatste al eerder een recept van een traditionele gehaktbal van een culinair genie van weleer: gehaktballen van Johannes van Dam. Maar naast deze echte Hollandse variant zijn er nog veel meer manieren om onze geliefde gehaktbal te serveren.

Balletjes gemaakt van kip, lam, kikkererwten, linzen, varken en/of rundsvlees: de mogelijkheden zijn eindeloos. En dan hebben we het nog niet gehad over de verschillende sauzen waarin je gehaktballen kunt serveren…

6 x (gehakt)ballen in de lekkerste sauzen

1. Gehaktballen in tomatensaus

De bekendste combinatie van (vega)gehakt met saus is misschien wel: ballen in tomatensaus. Er zijn wel miljoenen recepten te vinden van gehaktballetjes en tomatensaus, maar favoriet op de redactie zijn deze Spaanse gehaktballetjes in tomatensaus (albongidas), die vaak als een tapa worden geserveerd.

Een groot succes op Culy was ook deze ovenschotel met gehaktballetjes en tomatensaus. Dus wil je een echte crowdpleaser op tafel zetten? Begin met gehakt en tomaten en je bent al op de helft.

2. Gehaktballen in zoete saus

Iets minder voor de hand liggend zijn gehaktballen in zoete saus. Deze zoetigheid komt meestal van bessen zoals cranberries, rode bessen, zwarte bessen of druiven. Ook granaatappel is een leuke optie. De zoete saus komt vaak in combinatie met een hartige, soms pittige tegenhanger, zoals chilisaus, jus of balsamico.

Een bijzonder heerlijk voorbeeld komt van Culy’s Winnie: gehaktballen met krieken (kersen). Een echte Vlaamse klassieker is dat. Een bekend hapje in Amerika is dan weer gehaktballetjes geglaceerd met druiven en chilisaus.

3. Gehaktballen in roomsaus

Het allereerste waar je aan denkt in deze categorie is mogelijk: Zweedse gehaktballetjes in een romige saus. Het leuke is dat zij eigenlijk een combinatie met de gehaktballen in zoete saus zijn, want er moet natuurlijk ook cranberryjam bij.

Maar naast de Zweedse ballen, die standaard geserveerd worden met dilleroomsaus, zijn er nog meer varianten te bedenken. Champignonroomsaus, romige spinaziesaus, peterselieroom, vierkazensaus, romige tomatensaus of misoroom. Kijk ook eens naar dit simpele recept van Small town woman voor Turkse balletjes met roomsaus en veel kruiden.

4. Gehaktballen in zoetzure sauzen

Een categorie die zeker niet overgeslagen mag worden is de zoetzure variant. Waar de zoetzure saus vooral bekendheid heeft geworven in Nederland door de Chinees-Indische restaurants, is hij ook wijd toepasbaar op de (gehakt)bal. Hij deed eerst voorzichtig zijn intrede als borrelhapje op feestjes, maar nu is iedereen er wel mee aan de slag gegaan om het veelzijdige balletje te combineren met de Aziatische keuken.

De basis van de saus is veelal ketjap, limoen, honing of basterdsuiker, maar kan zeker ook gemaakt worden met chilisaus, hoisin, mirin of sushi-azijn. Daarmee krijg je een soort licht gekaramelliseerde, dikkere saus die zoetzuur genoemd kan worden. Perfect bij ons balletje.

5. Gehaktballen in pindasaus

In de traditioneel Aziatische keuken zullen ze nog nooit van deze combinatie hebben gehoord, maar dit gerecht is een regelrechte hit aan tafel. Zeker als deze tafel gedeeld wordt met kritische kinderen. Wat ooit eens bedacht is als borrelhapje, is inmiddels uitgegroeid tot een volledige avondmaaltijd samen met rijst, ingelegde of roergebakken knapperige groente. Makkelijk, lekker en simpel. Heb je dan toch tijd over? Maak dan wel even zelf de pindasaus. Je bent sneller klaar dan een pot opwarmen en je krijgt 100 keer beter resultaat.

Tip: dit kun je makkelijk je eigen twist geven. Voeg allerlei smaakmakers toe zoals gember, pepers, kokos of koriander. Serveer met mihoen, bloemkoolrijst of soba-noodles. Leef je uit!

6. Gehaktballen met yoghurtsaus

Door de populariteit van Ottolenghi en daarmee ook de keuken uit het Midden-Oosten mag deze categorie niet ontbreken. Gehakt wordt in deze keuken veel gebruikt. Geroosterd aan spiesen, maar ook als onderdeel van een curry of op een wrap. Vaak wordt lamsgehakt gebruikt, maar plantaardige balletjes zijn hier zeker ook op zijn plaats.

De gerechten worden dan vaak geserveerd met een dikke yoghurtsaus, heerlijk gemaakt met verse kruiden zoals munt, koriander, peterselie en oregano. Smaakmakers als limoen, harissa, sumak, chili vlokken, komijn en za’atar maken deze gerechten onweerstaanbaar.