Auke Sprangers Inspiratie 5 apr 2022, 12:00

Leestijd: 2 minuten

Voor eens en altijd: is het nou frikandel of frikadel?

Het leek even een discussie te zijn die stilletjes naar de achtergrond verdween, maar onlangs zagen we ‘m online weer oplaaien. Daarom, voor eens en altijd: die legendarische snack, is dat nou een frikandel of een frikadel?

Frikadel vs. frikandel

Valt er over smaak niet te twisten, over culinaire terminologie doen we dat maar al te graag. En dat gebeurt ook bij één van Neerlands bekendste snacks. Je houdt ervan of je ontwijkt ‘m met volle kracht. Je eet ‘m sausloos of speciaal met curry of met ketchup, je trekt ‘m uit de muur of maakt ‘m het liefst helemaal zelf. Maar hoe noem je ‘m nou officieel?

View this post on Instagram

A post shared by FEBO 🍟 (@febo.nl)

De geschiedenis van de frika(n)del

Het antwoord vergt een kleine duik in het verleden. Als eerste was er de frikadel. Net als meerdere culinaire benamingen is ook deze term is ontstaan vanuit een Frans woord, namelijk ‘fricadelle’, wat gehakt betekent. Het is een kruidige gehaktbal die al honderden jaren wordt gegeten, en voor nu ook in België nog volop wordt besteld. In Duitsland krijg je ‘m wanneer je een Frikadelle bestelt.

Klein beetje verwarrend: soms wordt die Duitse gehaktbal dus ook wel ‘s uitgesproken als Frikandelle. En, grote kans dat je ‘m ook wel ‘s voorbij hebt zien komen in de Indische keuken: frikadel pan is namelijk een Indisch gehaktbrood met aardappelen, groenten en kruiden in allerlei varianten.

Frikandel

De frikandel -die met n dus- is in de jaren 50 van de vorige eeuw bedacht door een Nederlandse snackfabrikant. De reden? Z’n gehaktbal bevatte meer dan de wettelijk toegestane 6% meel en mocht zichzelf dus niet tot de échte gehaktballen rekenen. De beste man besloot ‘m tot worstvorm te boetseren en doopte de langwerpige gehaktsnack ‘frikandel’: een subtiele associatie naar de chique vleesvariant ‘fricandeau’.

Ben je bij de zuiderburen en heb je zin in een frikandel? In sommige delen van België noemen ze een frikandel ‘curryworst’.

Verwarring

De verwarring zit ‘m er hoogstwaarschijnlijk in dat de frikandel pas sinds 2005 in het groene boekje te vinden is. En nee, wij begrijpen ook niet waarom zo laat pas. Want zeg eerlijk: wie is er niet groot mee geworden?

Hét recept voor de favoriete frikandel van Guus Meeuwis