Nancy van Batenburg Inspiratie 11 jun 2017, 16:00

Leestijd: 3 minuten

Stevige kost: hoe maak je de ultieme uitsmijter?

De uitsmijter zit inmiddels zó lang ingebakken in de menukaarten van Nederlandse eettenten, dat je bijna zou vergeten wat er allemaal op gaat. Kleine opfriscursus: een uitsmijter bestaat uit een boterham (of twee) belegd met ham, soms ook kaas en een spiegelei.

Potentieverhogend ontbijt

Het lijkt zo Hollands als een boterham met kaas, maar dit stevige ontbijt werd toch echt in Duitsland uitgevonden. Weleens van de term Strammer Max gehoord? Da’s niet alleen een Duitse term voor een zekere staat van opwinding bij de man, maar ook de aanduiding voor wat wij kennen als de uitsmijter. Dat komt doordat de uitsmijter – hou je vast – potentieverhogend zou zijn.

In Nederland noemen we ‘m uitsmijter omdat het gerecht vaak door uitsmijters werd gegeten. Overigens is de Duitse variant wel iets anders: het brood wordt geroosterd en ook de ham wordt eerst gebakken. Tevens zit er geen kaas op.

Zusje van de croque madame

Dat doet eerder denken aan het bekende zusje van dit gerecht: de croque madame. In feite ook een boterham met ham en kaas en een spiegelei erop, maar dan gebakken, als tosti.

Natuurlijk heb je nog veel meer varianten. Met ontbijtspek in plaats van ham bijvoorbeeld. Of zelfs rosbief. Dat noemen de Duitsers dan weer een Strammer Otto.

De klassieker

Over hoe een klassieke uitsmijter eruit hoort te zien, verschillen de meningen. Sommige mensen beleggen de boterham met een plak kaas en een plak ham en daarop gebakken eieren. Anderen vinden dat je de kaas op de gebakken eieren, in de pan, moet laten smelten.

Ook over de eieren zijn vetes ontstaan: de één wil een hele dooier, die vloeibaar uitloopt, de ander meent dat de dooiers kapot geprikt horen te worden tijdens het bakken. En dan hebben we natuurlijk ook nog de kwestie: bakken we de ham wél of niet?

Uitsmijters met een twist

De beste uitsmijter maak je naar ons idee met brood van goede kwaliteit, dat kort wordt getoast. En in plaats van boter, kunt je het natuurlijk ook bestrijken met een lekkere lik mayonaise. Truffelmayonaise bijvoorbeeld, of basiliciummayo. Daar knapt álles van op.

Dan het vlees: voeg voor een uitsmijter deluxe wat plakjes knapperig gebakken bacon toe aan je sandwich. Of gebruik eens andere soorten vleeswaar dan gekookte ham. Want waarom geen Spaanse ham? Of chorizo? En ben je geen fan van vlees, probeer het dan eens met gerookte zalm.

Qua kaas kun je natuurlijk ook alle kanten op. Van goede Hollandse belegen kaas tot aan mozzarella. Ook lekker: wat snippers Parmezaanse kaas op je eitje.

Groene touch

Bij veel uitsmijters krijg je wat ongeïnspireerde garnituur als tomaat, augurk en sla. Dit kun je zelf vervangen door wat tomaatjes op je broodje. Rauwe kerstomaatjes in plakjes op je uitsmijter, of plakken vleestomaat, die je ook even kort kunt aanbakken. Of ga helemaal op de Italiaans toer en voeg zongedroogde tomaatjes toe.

Wat plakjes augurk, ook lekker. Of bestrijk de toast met fijngeprakte avocado, voor en soort mash-up tussen en uitsmijter en avocado-toast.

Wil je je uitsmijter afmaken met iets groens, voeg dan wat rucola, bladspinazie, veldsla of verse kruiden als basilicum, bieslook of peterselie toe.