De geliefde Groninger eierbal: een enorme bitterbal met een eitje in het midden
In elke Groningse snackbar vind je een typische Groningse snack-specialiteit terug: de Groninger eierbal. Hij is daar zelfs doorgedrongen tot de automatiekmuren van de FEBO. Volgens kenners mag ‘ie dan ook niet ontbreken op je culinaire bucketlist.
Wat is een eierbal?
Een eierbal bestaat uit – de naam zegt het al – een ei, verstopt in een rond jasje. Dat eitje wordt eerst gekookt (waarbij het de truc is om dat niet te hard te doen, want een nog lopende eidooier is natuurlijk het summum), gepeld en gaat dan heel of half in een ragout. Die ragout is iets dikker dan die van een kroket.
De boel wordt vervolgens door paneermeel gerold en gefrituurd. Aan de buitenkant lijkt het net een uit de kluiten gewassen bitterbal. Snijd je de eierbal open, dan zie je daar dus een doorsnede van een eitje, met daaromheen een mooie rand van ragout en tot slot een krokant frituurlaagje. Je kunt je wel voorstellen dat dat lekker is.
Scotch egg en friet-ei
Op het eerste gezicht lijkt zo’n Groninger eierbal een beetje op een Scotch egg; de snack die we in Nederland ook wel vogelnestje noemen. Verschil is dat in die die variant geen ragout, maar gehakt om het ei wordt gevouwen.
Hebben we ook nog het friet-ei: een specialiteit uit Limburg. Die vertoont ook veel overeenkomsten, maar soms wordt hier nog kerrie aan de ragout toegevoegd (wat ook weleens wordt gedaan bij de Groniger eierbal, maar er wordt ook druk over gediscussieerd of dat kan en mag). Of het eitje wordt in stukjes gehakt toegevoegd aan de ragout.
UNESCO
In Groningen – maar eigenlijk reikt de populariteit van de eierbal van Noord tot Oost Nederland – wordt de eierbal inmiddels met een soort patriottisme onthaald. Het kán er iets mee te maken hebben gehad dat de snack in 2017 werd uitgeroepen tot UNESCO Immaterieel Cultureel Erfgoed.
Sindsdien is de eierbal aan het rollen gegaan en is er zelfs een eierbalfestival en de website eierbal.nl, waar je je van top tot teen in eierbal-kledij kunt steken, van sokken tot aan muts en mondkapje. Ook gespot: de eierkerstbal, die afgelopen jaar werd verkocht.
Met de hand gemaakt
Ook wordt de eierbal steeds vaker in een eigen jasje gestoken. Zo is er ook al een roti-eierbal verschenen en kom je op sommige menukaarten in Groningen mini-eierballen tegen, met een kwarteleitje in het midden. Of wat dacht je van de ‘Spaanse eierbal‘, met chorizo en Spaanse peper?
Je vraagt je af waarom die uiterst smakelijk klinkende eierballen nog niet zijn doorgedrongen tot cafetaria’s door het ganse land. Misschien komt dat doordat ze met de hand gemaakt moeten worden: kant-en-klaar invriezen doet de textuur van het ei geen goed. Daarmee moet je dus écht wel toegewijd zijn aan de snack, wil je ‘m kunnen serveren aan je klanten.
https://www.instagram.com/p/CJtmxflpPGv/
De beste eierballen
Wil je een keer zo’n eierbal proberen, luister dan naar culinair recensent Hiske Versprille, die nog niet zo lang geleden in De Volkskrant schreef dat je de állerbeste Groninger eierballen eet bij Cafetaria Koning. Die worden gemaakt naar geheim familierecept.
Zelf maken is ook nog een optie: zo deelt Rutger van den Broek een tof recept voor eierballen. Ook in het nieuwe kookboek van Smokey Goodness – Lowlands BBQ – (binnenkort meer daarover op Culy!) vind je een recept, waarvoor ze in de ragout vlees van gegaarde spareribs gebruiken. Of check onderstaande video.