Culy Italia: de wijnen van Puglia
Voor de Culy Italia rubriek schrijft Saskia Balmaekers, Italië-expert en blogger van Ciao Tutti, haar favoriete Italiaanse recepten, hotspots en tips.
Dit lijkt in alle opzichten het jaar van Puglia te worden. Niet alleen is de Zuid-Italiaanse regio flink bekend aan het worden onder reizigers, het Amerikaanse magazine Wine Enthusiast verkoos Puglia ook tot één van de tien beste Wine Travel Destinations van 2013. Eigenlijk is dat ook niet zo gek: Puglia produceert zo’n 17% van alle Italiaanse wijnen en heeft onder kenners zelfs de bijnaam ‘Europa’s wijnhuis’.
Eigen druiven
Eén van de meest karakteristieke druiven van Puglia is de Negroamaro (letterlijk: zwart en bitter), Niuru Maru in het lokale dialect. Negroamaro-druiven worden vooral verbouwd in Salento, het zuidelijke deel van de regio die letterlijk wordt omarmd door twee zeeën. De wijnen die van deze druif worden gemaakt hebben een dieprode, bijna zwarte kleur en een licht bittere afdronk – de twee kenmerken die de naam verklaren. Vaak wordt een combinatie gemaakt met druivenrassen als Malvasia Nera, Sangiovese of Montepulciano.
Wijnroutes
Bijzondere, inheemse druivensoorten floreren in heel Puglia en zorgen voor een uitgebreid en gevarieerd aanbod van wijnen waarin je het warme klimaat bijna kunt proeven. Enotria, noemden de oude Grieken dit deel van Italië dan ook, het ‘land van de wijn’. Het zal niemand verbazen dat de landschappelijke en klimatologische omstandigheden in de hak van de Italiaanse laars perfect zijn voor het verbouwen van druiven.
Kriskras door het landschap van Puglia lopen talloze wijnroutes, de strade dei vini. De hele regio is goed voor maar liefst 26 DOC-wijnen (Denominazione di origine Controllata) en 6 IGT-gebieden (Indicazione Geografica Tipica).
Tussen de trulli
De sterattractie van Puglia zijn de trulli die je in de Valle d’Itria kunt vinden, de vallei in de driehoek Brindisi-Taranto-Bari. De witte, bijenkorfvormige huisjes geven het landschap iets betoverends. Temidden van al die trulli worden de heerlijke Locorotondo DOC en Martina Franca DOC geproduceerd. De Strada dei Vini DOC Locorotondo e Martina Franca – de wijnroute van de Valle d’Itria – is misschien wel één van de meest pittoreske in heel Italië en leidt je via Locorotondo, Alberobello, Martina Franca, Ceglie Messapico, Fasano en Ostuni naar het eindpunt in Crispiano.
IGT, DOC of DOCG?
Het netwerk van DOC-wijnroutes in Puglia is groot, maar er ook veel wijnen gemaakt die het keurmerk IGT dragen – Indicazione Geografica Tipica. De wijnen met IGT op het etiket zijn de wat minder bijzondere, maar nog altijd kwalitatieve tafelwijnen, die worden gemaakt in een bepaald geografisch gebied en via vastgestelde productiemethoden. De regels zijn echter een stuk minder strikt dan bij DOC-wijnen. De pareltjes van de regio zijn de DOCG-wijnen. Wijnen met het keurmerk Denominazione di Origine Controllata e Garantita voldoen aan de hoogste eisen en zijn al minstens vijf achtereenvolgende jaren in het bezit van het stempel DOC.
Primitivo
De eer het label ‘meest beroemde druif van Puglia’ te dragen gaat naar de Primitivo. De wijnroute die je kunt volgen om de beroemde Primitivo di Manduria te proeven heet Strada del Vino DOC Primitivo di Manduria e Lizzano en slingert langs de zuidelijke kust van het plaatsje Leporano naar Sava. Fijnproevers gaan natuurlijk voor de Primitivo di Manduria dolce naturale, een van de DOCG-wijnen van Puglia.
Tips & adressen
Wijnroute volgen?
Routekaarten uitvouwen op de motorkap van je auto is niet meer van deze tijd. Wie de wijnroutes van Puglia wil verkennen, downloadt simpelweg de app The Wine Roads – Strade del Vino di Puglia. De app bevat niet alleen alle wijnroutes van Puglia, maar ook adressen van de talloze wijnhuizen die je onderweg tegenkomt. Met behulp van de ingebouwde navigatie rijd je er moeiteloos naartoe! www.lestradedelvinopuglia.it
In de koffer
Op vakantie in Puglia zul je een bezoek aan Lecce, de prachtige barokstad in het zuiden, zeker niet overslaan. In het centrum van Lecce (Via Vittorio Emanuele II, tegenover de Sant’Irene) vind je Gustoliberrima, een boekhandel (kookboeken en reisboeken) en delicatessenzaak in één. Er is een speciale wijnafdeling met alle lokale toppers, zodat je hier zeker weten iets vindt om in de koffer mee naar huis te nemen. Als je oversteekt kun je een cappuccino drinken bij het bijbehorende café en cultureel centrum All’Ombra del Barocco (‘In de Schaduw van de Barok’). www.liberrima.it
Tussen de druiven
Wie letterlijk tussen de druivenranken wil slapen, verblijft bij Masseria le Fabriche in de buurt van Manduria. Het was de droom van eigenaresse Alessia Perrucci: de perfecte combinatie zoeken van een charmant relais en een wijnbedrijf. Druiven telen en wijn maken is ten slotte al eeuwen de roeping van het land en de landbewerkers in en om Manduria. De 17de-eeuwse masseria en de 20 ha land eromheen lenen zich er bij uitstek voor. De schitterende, azuurblauwe Ionische Zee, op twee kilometer afstand, maakt het plaatje helemaal af. www.lefabriche.it
Bio-paradijs
Masseria Il Frantoio, een charmant vakantieverblijf in de buurt van Ostuni, legt zich toe op een uitgebreide biologische teelt en de productie van extravergine olijfolie, fruitlikeuren en jam. Het restaurant is ook open voor wie niet op de masseria zelf logeert. Het spreekt voor zich dat de gasten hier genieten van streekspecialiteiten, gemaakt van biologische producten van eigen land en vergezeld van lokale wijn. Wie wel verblijft bij Il Frantoio kan overigens ook gebruik maken van een heerlijk ontspannen aanbod van yogalessen en meditatieve wandelingen tussen de olijfbomen. Proeverijen en kookcursussen behoren eveneens tot de mogelijkheden. www.masseriailfrantoio.it/nl
Meer lezen over Puglia? Bestel het boek Puglia, reizen door de hak van de Italiaanse laars dat binnenkort verschijnt, nu vast en ontvang een fijne korting.
Van Saskia krijgen Culy-lezers wekelijks een Italiaanse culinaire tip, van een nieuw koffieadresje in Rome tot het beste wijnbarretje van Venetië. Tussendoor kun je je dosis Italiaans op peil houden via Ciao Tutti. A presto!