Culy Italia: 3 x lekker Ligurië
Voor de Culy Italia rubriek schrijft Saskia Balmaekers, Italië-expert en blogger van Ciao Tutti, haar favoriete Italiaanse recepten, hotspots en tips.
In Ligurië, de kleine Italiaanse kustregio in het uiterste noordwesten van het land, is de azuurblauwe zee nooit ver weg. De bijzondere combinatie van een smalle kuststrook en een bergachtig achterland zorgt er niet alleen voor dat het een hele fijne plek is om vakantie te vieren, het geeft Ligurië ook een heel eigen klimaat en landschap.
Moeder natuur doet de rest, waardoor je in dit nog wat onbekende stukje van Italië de meest verrukkelijke streekspecialiteiten kunt proeven! Ben je nog niet overtuigd? Dan volgen hieronder drie goede redenen om eens naar Ligurië te gaan…
Streetfood Italian style
Ligurië kent een heel eigen traditie van cibo di strada, oftewel streetfood, dat van oudsher vooral gemaakt en gegeten wordt in havensteden als Genua. Vissers, handelaren en andere zeelui gaan in deze havenplaatsen al eeuwen van en aan boord, op zoek naar een snelle, vullende hap voor weinig geld.
Om aan die vraag te voldoen kwamen er in de stad steeds meer straatventers die fritti aanboden, gefrituurde kleine visjes, die gemakkelijk uit een papieren zak gegeten konden worden.
Gelukkig kun je die authentieke straatgerechten nog altijd vinden in Ligurië. Een aantal specialiteiten groeide uit tot ‘blijvertjes’, gerechten die werden opgenomen in de regionale keuken, zoals de fritti di mare, de focaccia genovese (uit Genua) en de verrukkelijk eenvoudige panissa (kleine gefrituurde deeghapjes gemaakt van kikkererwtenmeel, water en zout).
Chinotto: 100% Ligurië
Rond 1500 kwam een avontuurlijke reiziger uit Savona thuis van een reis door China, met in zijn bagage een chinottoboom. Het bleek al snel dat de Ligurische kusten uitermate geschikt waren voor de boom. Sindsdien groeien en bloeien de bomen overal in de regio, maar voornamelijk in en om Savona, la città del chinotto.
Maar wat is dan een chinotto? Dit kleine, geel- of oranjekleurige citrusvruchtje is een van de symbolen van Ligurië. Sommigen zullen bij het horen van het woord chinotto denken aan een cola-achtig drankje. Dat kan kloppen: vooral in de jaren zestig en zeventig was de drank die werd gemaakt van de chinotto een tijdje mateloos populair over de hele wereld. Ondanks de rijke historie raakte de vrucht in de vergetelheid: vanaf de jaren vijftig van de vorige eeuw verdween de productie bijna in zijn geheel, zodat er in 2004 nog maar 50 bomen over waren. In dat jaar werd de chinotto van de ondergang gered, doordat ze onderdeel werd van Slow Food.
Wie een chinottoboom tegenkomt en er een vruchtje afplukt, kan er maar beter geen hapje van nemen. De vrucht is op zichzelf eigenlijk niet eetbaar en heeft een verwerkingsproces nodig. Daarna worden ze ingemaakt, bijvoorbeeld met alcohol, en worden er allerlei specialiteiten van gemaakt: marmelades, honing, mosterd… Toegegeven: je moet ervan houden. De smaak van chinotto is erg bitter en dus niet voor iedereen.
Het drankje, dat een ware heropleving meemaakt, is overigens wel heerlijk zoet. Wie wat stevigers wil kan kiezen voor chinottobier. Heb je helemaal geen trek of dorst? Dan kun je eens kijken welke verzorgingsproducten en parfums er allemaal gemaakt worden van de bittere sinaasappel.
Koud geperst het lekkerst: taggiasca-olijven
Natuurlijk is een culinair bezoek aan Ligurië pas compleet als je de kleine, paars/groene lokale beroemdheid hebt geproefd: de taggiasca olijf. Velen noemen het een van de lekkerste olijven ter wereld…
Om alles te weten te komen over de taggiasca, kun je een bezoek brengen aan Antico Frantoio Sommariva, een oude olijfboerderij in het stadje Albenga. Hier wordt al meer dan honderd jaar olijfolie gemaakt. Olie op basis van taggiasca olijven, zo weten de kenners, is olijfolie van geweldige kwaliteit met een bijna fluwelen smaak. Niet alleen in de olie, maar ook in de diverse tapenades en andere olijfspecialiteiten.
Bij Sommariva maken ze alle traditionele specialiteiten op basis van olijven. Zoals dat al eeuwenlang gebruikelijk is, worden de olijven direct na de oogst koud geperst, zodat er zo weinig mogelijk zuren in de olijfolie terechtkomen. Naast heerlijke olijfolie produceert Sommariva nog allerlei andere producten van het land, waaronder wijn, zout en allerhande kruiden. Op een al even natuurlijke wijze maken ze bovendien zeep, parfum en andere cosmetica.
De winkel en het museum van Antico Frantoio Sommariva (gelegen aan de Via G. Mameli 7, Albenga) bezoeken kan op maandag t/m zaterdag tussen 8:30-12:30 en tussen 15:00-19:00.
Van Saskia krijgen Culy-lezers wekelijks een Italiaanse culinaire tip, van een nieuw koffieadresje in Rome tot het beste wijnbarretje van Venetië. Tussendoor kun je je dosis Italiaans op peil houden via Ciao Tutti. A presto!