Alles over cocktailsaus: oldskool en altijd lekker
Oldskool is lekker! Denk maar aan de blinde vinken van Wils Bakery Café, de huzarensalade van Rijsel of ‘n dikke plak boerenpaté. Wat ook in dit lijstje kan, is cocktailsaus. En daar gaan we je even alles over vertellen.
Cocktailsaus in een notendop
Als je kijkt naar de oorsprong van cocktailsaus, dan moet je ‘m wel bijna in één adem noemen met garnalen of krab. Die leveren in combinatie natuurlijk een garnalen- of krabcocktail op; en da’s exact hoe de saus bekend werd.
In de Volkskrant lezen we dat de oorsprong waarschijnlijk in Amerika ligt, maar dat de bekendheid bij ons zich situeert bij de Britse kok Fanny Cradock, eind jaren ’60. Zij kwam op het idee om mayo te mengen met ketchup als saus voor garnalen en dat idee is sindsdien een eigen leven gaan leiden.
Verschillende varianten
Er bestaan dan ook verschillende varianten van dit gerecht, waarbij opvalt dat cocktailsaus in Amerika een stuk donkerder is van kleur. De mayonaise (of in sommige gevallen een combinatie van mayonaise en lobbig geklopte slagroom) die wij hier meestal gebruiken, wordt daar vervangen door een schepje geraspte mierikswortel.
Ook het toevoegen van een drupje alcohol (cognac of whisky) is gebruikelijk maar wordt lang niet door elke chef gedaan. Toevoegingen als cayennepeper, tabasco en/of worcestersaus zijn opnieuw gebruikelijk maar geen constante.
De beste vriend bij vis (en meer)
Hoe dan ook is cocktailsaus dus een geweldige metgezel bij vis en schaaldieren, maar ook bij retro rauwkostschotels en salades. Kijk ook niet vreemd op als je een portie krijgt bij je steak frites in de Vlaamse brasserie.
Maar ook bij een lobster roll, als dip voor patatas bravas, op een rijstbowl (zie het als vervanging van je spicy mayo) of bij gegrilde mais kun je cocktailsaus met een gerust hart inzetten.
Zo maak je (de lekkerste) cocktailsaus
Voor cocktailsaus hoef je geen keukenwonder te zijn, de enige handeling die je dient te beheersen is méngen. Gebruik als basis twee delen mayonaise op één deel ketchup en vul dat aan met smaakmakers naar keuze. Hou je van pit, experimenteer dan met tabasco en/of cayennepeper (of werp je favoriete hot sauce in de strijd, ook niet verkeerd). Of doe zoals de Amerikanen en gebruik geraspte mierikswortel uit een potje.
Een goede verhouding voor de alcohol is 1/4 deel van je hoeveelheid mayonaise. Klassiek is dat dus cognac of whisky maar ook versies met mezcal (bij Septime in Parijs) of gin (bij Mossel & Gin) hebben we al zien opduiken. Zuur toevoegen kan met citroen (of gebruik ‘ns verse yuzu!), umami met worcestersaus of sojasaus. Schuw je de decadentie niet, klop dan een beetje verse slagroom lobbig en spatel die voorzichtig onder de saus.
Oldskool dus, maar geniaal in zijn eenvoud.