Sophie Fleur Jongebloed Inspiratie 17 feb 2022, 12:00

Leestijd: 3 minuten

Chinees-Amerikaanse afhaalbakjes waren eigenlijk bestemd voor… oesters!

Achter de verpakking van ons eten schuilt een hele geschiedenis. Deze keer duikt Culy in de iconische afhaalcontainer. Niet het rechthoekige plasticbakje wat je krijgt bij de roti, keng kiou waan tahoe (Thaise groene curry) of wanneer je een portie palak paneer bestelt in Nederland, maar de origami-achtige Chinees-Amerikaanse variant van papier. 

Icoon

Heb je wel eens Chinees besteld in Amerika, of de bakjes voorbij zien komen in je favoriete televisieserie (Friends bijvoorbeeld)? Het Chinees-Amerikaanse afhaalbakje is een icoon. Éen blik op de gevouwen vorm en de rode pagoda en je weet precies wat erin zit: Chinees eten. 

Laten we eens kijken naar de geschiedenis van dit iconische afhaalbakje en hoe het ontwerp de standaard zette voor de Chinees-Amerikaanse afhaalcultuur. Kleine spoiler: het bakje heeft niks met China te maken.

View this post on Instagram

A post shared by Pink Taxi Co. (@pinktaxico)

De oesteremmer

Hoewel het afhaalbakje qua stijl geïnspireerd was op de Japanse origami-vouwtechnieken was het ontwerp volkomen Westers. De Amerikaanse uitvinder F.W. Wilcox nam een voorbeeld aan de oesteremmer: een houten emmer waarbij rauwe oesters vervoerd kunnen worden. 

Geïnspireerd door het ontwerp probeerde Wilcox een emmer te maken die ideaal zou zijn voor voedselverpakkingen. Hij sloot al snel hout uit omdat het een poreus materiaal is, waardoor het moeilijk te desinfecteren is na elk gebruik. Door de absorberende kwaliteit van hout is het de ideale plek voor bacteriën. Maar die wil je natuurlijk niet bij je eten!

Om deze gezondheidsrisico’s te ondervangen, koos hij voor papier vanwege het wegwerpkarakter. Als gevolg hiervan patenteerde Wilcox in 1894 met succes de papieren take-out box! De gewaxte binnenkant van de gevouwen papieren doos werkt vergelijkbaar met de originele oesteremmer. Het laat vloeistoffen en vocht binnen en kan zich uitvouwen tot een eetbord, hoewel de meeste mensen hun stokjes pakken en direct uit het bakje eten. Ook handig: de papieren container is kostenbesparend en gemakkelijk mee te nemen.

View this post on Instagram

A post shared by Homemade Chinese Food (@sauceandrice)

De oorsprong van de Chinees-Amerikaanse afhaalcultuur

De uitvinding van het afhaalbakje ging hand in hand met de toestroom van Chinese immigranten in Amerika in het midden van de 19e eeuw. De spontane influx had alles van doen met The California Gold Rush: een goudkoorts die begon op 24 januari 1848 toen goud werd gevonden door James W. Marshall in Sutter’s Mill in Coloma.

Het nieuws over goud bracht ongeveer 300.000 mensen naar Californië, waaronder Chinese immigranten die al snel restaurants begonnen te openen om in hun levensonderhoud te kunnen voorzien, en omdat ze het eten van thuis verlangden. 

Het papieren afhaalbakje bleek de perfecte container om eten in mee te geven. Niet alleen is het bakje lekvrij, ook de gerechten blijven goed warm. Sindsdien zijn de papieren afhaalbakjes en Chinees eten onafscheidelijk – Chinees-Amerikaans eten moeten we zeggen, want in China kom je de bakjes niet tegen.

Nieuw ontwerp afhaalbakje

Uiteindelijk maakte een grafisch ontwerper van Fold-Pak in de jaren 70 een update van de effen witte doos. Het doosje werd nu voorzien van een illustratie van een rode pagode met daarboven de tekst “Thank You” in een faux Chinees lettertype, om de indruk te wekken van Chinese kalligrafie. Amerikanen kregen daardoor een nog sterkere associatie met de Chinese keuken, wat resulteerde in een toenemend gebruik van de bakjes onder Chinese uitbaters.

Hoewel de rood-witte papieren oesteremmer gezien wordt als het meest iconische afhaalbakje voor Chinese maaltijden, beginnen de ontwerpen te veranderen. Restaurants drukken steeds vaker hun eigen ontwerp op de bakjes. Het was tenslotte de branding die het bakje zo succesvol en uniek Chinees-Amerikaans maakte.

Deze 7 gerechten worden meestal gegeten tijdens Chinees Nieuwjaar