Karlijn Mensink Inspiratie 31 okt 2020, 12:00

Leestijd: 8 minuten

Culy Vrouw: Annaline Doelen was de jongste vrouwelijke vinoloog

Is de culinaire wereld een mannenwereld? Niet als het aan de vrouwen ligt die elke dag keihard werken in de gastronomie. En dat zijn er veel! Chefs, sommeliers, gastvrouwen en bakkers die uitblinken in hun vak en die toevallig vrouw zijn. Zij krijgen – naar ons idee – veel te weinig aandacht. Daarom zet Culy de komende tijd een aantal heldinnen uit de food wereld in de spotlights. We stellen je voor aan Annaline Doelen: vinoloog en eigenaresse van Wijnrestaurant Mes Amis in Maastricht.

Vrouwen in de food wereld

Als je aan een chef denkt, is de kans groot dat je denkt aan een witte man met een groot koksmes in zijn hand, tattoos en wellicht ook een dood dier over zijn schouder. Denk je aan een sommelier, dan zie je waarschijnlijk ook een witte man voor je, in een net pak. En zo zijn er nog wel meer rollen in de culinaire wereld waarbij we automatisch denken aan mannen.

Tijd voor een diverser beeld dan dat! Culy schijnt daarom eens een spotlight op de vrouwen in de food wereld. Wie zijn zij en wat beweegt hen om te doen wat ze doen? Vandaag op het podium: Annaline Doelen. Zij was ooit de jongste vrouwelijke vinoloog van Nederland en inmiddels negentien jaar eigenaresse van Wijnrestaurant Mes Amis in Maastricht.

Wie is Annaline Doelen?

Annaline Doelen is eigenaresse van Wijnrestaurant Mes Amis in Maastricht. Zij is dit restaurant negentien jaar geleden begonnen en heeft met de jaren meer naamsbekendheid opgebouwd, waardoor het restaurant een begrip is geworden binnen de Limburgse hoofdstad.

Voordat Annaline in de horeca terechtkwam, heeft ze gestudeerd aan de Middelbare Hotelschool én volgde ze de opleiding tot vinoloog. Toen zij met haar 23 lentes jong afstudeerde aan deze pittige wijnstudie, mocht zij zichzelf de jongste vrouwelijke vinoloog van Nederland noemen. Hoe tof!

In gesprek met Annaline

Wij spraken Annaline Doelen over haar rol in de culinaire wereld. 

Hoe ben je in dit beroep – in de food wereld – terechtgekomen?

Als jongere meid keek ik vanuit mijn middelbare school uit op de tegenovergelegen Wageningse Middelbare Hotelschool. Dat trok mijn aandacht wel. Het rook er altijd lekker en het zag er ook nog eens interessant uit. Die interesse merkten ook mijn ouders op en ze besloten dat we daarom eens een hapje moesten gaan eten in het schoolrestaurant. Dat bleek één groot feest voor mij te zijn. Ik was verkocht.

Omdat er destijds nog niet zo’n brede studiekeuze te maken viel (lees: de geëmancipeerde mindset was nog niet zo aanwezig) was ik blij dat ik mijn vervolgstudie gevonden had.

Waar ik nu lachend aan terugdenk, is het feit dat ik toentertijd een redelijke aversie van wijn had. Die had ik ontwikkeld doordat mijn ouders er altijd een soort ceremonie aan vast hingen bij het openen van een fles wijn. Ik moest van mijn ouders wijn leren drinken, dat hoorde destijds bij de opvoeding. En dan niet om te beginnen met een ietwat zoetere variant, nee, meteen met een bijzondere, gechambreerde zwaardere wijn.

Die proefmomenten vonden altijd op de zondag plaats. Ik vond deze wijnen destijds écht niet lekker. Op dat moment niet wetende dat mijn toekomst later voor een groot deel om wijn zou draaien.

“Ik moest van mijn ouders wijn leren drinken, dat hoorde destijds bij de opvoeding.”

Hoe wist je als jonge meid dat je vinoloog wilde worden?

Dat mijn opa ooit wijnhandelaar was, was niet de reden dat ik mij ook binnen de wijnwereld wilde gaan begeven. Ik ontwikkelde meer interesse voor het vak tijdens de lessen drankenkennis op de Hotelschool. Na de wijnlessen ging ik me meer verdiepen in de wereld van wijn.

Doordat ik vaker wijnen ging proeven en op deze manier ging vergelijken met bevindingen van klasgenoten, ontdekte ik dat deze wereld mij wel degelijk aansprak. Het sparren met vrienden over bepaalde wijnen bracht veel nieuwe inzichten met zich mee. En gezelligheid.

De grootste stimulans voor mij om verder de wereld van wijn in te duiken, kwam voort uit het feit dat een wijnvriend mij overhaalde om samen te starten aan de vinologenopleiding. Ik was destijds 22 en volledig in de ban van het wijnvirus. Ik wilde er steeds meer van leren en weten.

Wat is het mooiste aan jouw werk en wat wordt soms onderschat?

De waardering vanuit de gast is het mooiste dat je kunt krijgen, daar doe je het voor. Het is knokken om vinoloog te worden. Je bent jarenlang aan het investeren in het opdoen van kennis, het wordt je niet zomaar in de schoot geworpen. Het is zo belangrijk om up-to-date te blijven binnen dit vak. Elke wijn pakt jaarlijks anders uit. En ook daar moet je je focus bij houden.

Het wordt onderschat dat er zoveel risico’s aan het vak verbonden zitten. Als wijnboer is het investeren in je product(ie) en is het maken van wijn een job die maar één keer per jaar goed kan gaan. Dat beseft de consument te min. Zo hebben de Nederlandse wijnboeren, waar ik veel mee te maken heb, te dealen met een schommelend klimaat.

De prijzen van Nederlandse wijnen liggen vaak hoger dan wijnen afkomstig uit het buitenland. Dat begrijpt de consument soms niet en dat frustreert nog weleens. Er komt zoveel meer bij kijken dan alleen het persen van de druiven. Er gaat een hele filosofie achter schuil. Het kost ontzettend veel handelingen om wijn te maken die uiteindelijk geschikt genoeg is om een mooi glas mee te vullen.

“Het wordt onderschat dat er zoveel risico’s aan het vak verbonden zitten. Als wijnboer is het investeren in je product(ie) en is het maken van wijn een job die maar één keer per jaar goed kan gaan. Dat beseft de consument te min.”

Zijn er dingen die vrouwen beter kunnen dan mannen binnen jouw vakgebied?

Proeven! Het is wetenschappelijk bewezen dat dames beter kunnen proeven dan mannen. Ook halen vrouwen sneller fouten uit de wijn, zoals kurk of oxidatie (bederf).

Mannen hebben dan weer het voordeel dat ze beter kunnen benoemen, ze hebben vaak een bredere woordenschat. Zij kunnen sneller de link leggen met een bepaald aroma of smaakkenmerk. Dan ben ik nog zoekende naar het woord en wanneer een mannelijke collega zijn bevindingen uitspreekt, komt dat vaak overeen met wat ik in mijn hoofd had.

Wat komt er allemaal kijken bij jouw baan (als gastvrouw-vinoloog)?

Het begint bij de kennis. Als je voor kwaliteit wilt gaan, moet je daar iets voor over hebben. Tijd investeren in je kennis en kunde. Het komt je niet zomaar aanwaaien. Je hebt binnen dit vak enige mensenkennis nodig en het is handig om iets af te weten van marketing. Doorzettingsvermogen is een zeer belangrijke karaktereigenschap, die je niet mag missen binnen deze wereld. Het is hard werken. Je maakt lange dagen en hebt weinig tijd voor vrienden en familie. Dat besef moet er wel zijn.

Wat Mes Amis anders maakt dan andere restaurants, is de specialisatie in wijnen. En dan niet zomaar wijnen, maar ‘the unique sellingpoint’ zijn de Limburgse wijnen. Daarom is het directe contact met de Limburgse wijnboer zó belangrijk. Je wilt vanuit beide kanten interesse tonen en ontvangen. Die band weet ik als geen ander te onderhouden, als ambassadrice van de Limburgse wijnen.

Voor welke wijn mogen ze jou ‘s nachts wakker maken?

Een Limburgse riesling is toch wel mijn favoriet. Maar als je me met een mousserende Limburgse wijn wekt, ben ik ook gelukkig.

“Dit beroep is niet gemakkelijk omdat je alles in je geheugen moet opslaan en daar moet je jezelf continu in blijven trainen.”

Op welk moment haal jij de meeste voldoening uit je baan?

De meeste voldoening haal ik uit de complimenten en blijk van waardering die de gast met mij deelt. Maar ook de mensen waarmee je mee samenwerkt en die ik opleid, dragen bij aan een fijne werksfeer. Ik heb een heel leuk team om me heen, een team moet een echt team zijn, en dat is het mijne. Deze groep mensen hoort als een familie aan te voelen, je ziet elkaar per slot van rekening vaker op het werk dan dat je je privépartner ziet.

Mijn team bestaat uit ‘pareltjes’ van werknemers. Daarom maakte ik ooit een eigen Limburgse mousserende rosé, genaamd ‘Pareltjes van Annaline’. Het is altijd leuk om dit verhaal met de gast te delen, je doet het tenslotte niet alleen.

Wat is jouw ultieme tip aan andere vrouwen die vinoloog willen worden die jij vanuit jouw beroep aan hen wil meegeven?

Doorzetten. Dit beroep is niet gemakkelijk omdat je alles in je geheugen moet opslaan en daar moet je jezelf continu in blijven trainen. Je kunt het echt zien als een topsport. Maar wanneer de opgedane kennis op je harde schijf staat, wis je het niet meer. Je bent er altijd mee bezig. Het is daarom belangrijk om altijd interesse in het vak en in de mensen te blijven tonen. Daar word je wijzer van.

Doordat ik altijd heb doorgezet in wat ik écht leuk vind, haal je zoveel voldoening uit het werk waar je mee bezig bent. Bezig zijn met eten, drinken en mensen, daar haal ik zoveel plezier uit. Het is dan ook zeker geen straf om lange dagen te maken. Ondanks dat het veel energie kost, krijg je er ook zoveel meer voor terug!

Meer vrouwen in de food-wereld:

• Vrouwen in de food wereld: sommelier Saskia Smeenk van Restaurant Felix
• Vrouwen in de food wereld: Hanneke Schouten van Bouchon du Centre
• Vrouwen in de food wereld: sommelier Maaike Kauffman van Héroine